لیست شرکت های معماری در کرج۱۴۰۳

رشد سریع شهرنشینی و افزایش ساخت‌وسازهای جدید در کلان‌شهرهایی همچون کرج، اهمیت معماری را بیش از پیش نمایان کرده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۵ درصد از ساخت‌وسازهای جدید در کرج مربوط به واحدهای مسکونی بوده است، که نشان‌دهنده تحولات چشمگیر در بافت شهری این منطقه است. در این میان، نقش شرکت‌های معماری در طراحی و اجرای پروژه‌هایی که هویت شهری را حفظ کرده و به نیازهای ساکنان پاسخ دهند، بسیار حائز اهمیت است.

کرج، با پیشینه‌ای ترکیبی از معماری سنتی و مدرن، بستری برای شکل‌گیری پروژه‌هایی نوآورانه است که هم به تاریخ معماری ایران ارجاع دارند و هم از جدیدترین رویکردهای طراحی بهره می‌برند. در این مقاله، به معرفی برخی از شرکت‌های معماری فعال در کرج و پروژه‌های شاخص آن‌ها پرداخته‌ایم تا تصویری از روند تحول معماری این شهر ارائه دهیم.

نمونه‌های موردی در کرج

تحولات معماری در کرج نشان‌دهنده ترکیب سنت و مدرنیته در بافت شهری این منطقه است. پروژه‌هایی مانند خانه مادر و خانه دهکده ایوان نمونه‌هایی از رویکردهای نوین در طراحی مسکونی هستند که به نیازهای معاصر پاسخ می‌دهند و درعین‌حال ریشه‌های فرهنگی را حفظ می‌کنند. این دو پروژه با بهره‌گیری از عناصر معماری ایرانی، تعامل با محیط پیرامون و ایجاد فضاهای انعطاف‌پذیر، نقش مهمی در تعریف هویت جدید معماری شهری ایفا کرده‌اند. در ادامه، به بررسی جزئیات هر پروژه خواهیم پرداخت.

خانه مادر، سپیده علمی، ۲۰۱۶

این پروژه در مرکز شهر کرج، در بافتی مسکونی واقع شده است، جایی در کوچه‌های باریکی که خانه‌های قدیمی به‌سرعت در حال تخریب و تبدیل شدن به آپارتمان‌هایی با حداکثر سطح اشغال و مشرف به یکدیگر هستند. این خانه متعلق به خانواده‌ای قدیمی در این محله است که در زبان مردم محل، «میز» دارند، به این معنا که خانه مکانی برای برگزاری مراسم فرهنگی-مذهبی است. شناخت افراد بدون درک مفاهیمی که در زندگی به کار می‌برند ممکن نیست، بنابراین مهم بود که بدانیم این آیین‌ها چه معنا و ارزشی برای آن‌ها دارند.

خانه مادر (سرو بانو)، که پیش‌تر یکپارچه بود، باید در دو لایه بازتعریف می‌شد. همچنین، لایه‌ی بالایی باید برای فرزندان و نوه‌ها به اندازه کافی مستقل می‌بود. یکی از چالش‌های اصلی ما، ایجاد ساختاری بود که به دوگانگی ایدئولوژیک نسل‌ها پاسخ دهد؛ ساختاری که در عین تفاوت، نسبت به سن خانه در بافت محله همخوانی داشته و همزمان نیاز به یک نماد برای این خانه در محله را تأمین کند. از سوی دیگر، شرایط اقتصادی یک خانواده‌ی فرهنگی نیز محدودیت‌هایی ایجاد کرده بود.

نخستین گام در جهت استقلال، حذف سطوح پله‌ی ارتباطی داخلی و قرار دادن آن در حیاط با تأکید بیشتر بود، به‌گونه‌ای که هم از داخل حیاط و هم از فضای کوچه به‌عنوان یک فضای میانی در تعریف استقلال دو لایه‌ی خانه شناخته شود. پله‌ها به‌ویژه در روزهای برگزاری مراسم مذهبی به‌عنوان بستری برای تعامل عمل می‌کنند. با افزودن یک لایه به نما، تلاش کردیم مشکل مشرف بودن آپارتمان‌های مقابل و نور را کنترل کنیم و یک ایوان با کیفیت فضایی مطلوب برای هر دو لایه‌ی خانه فراهم آوریم.

برای پناهگاه‌ها و نمای خارجی پله‌ها، از شیشه‌ی فیروزه‌ای با طیف رنگی تیره تا روشن استفاده کردیم تا در ساعات مختلف روز، سایه‌هایی ایجاد شود و از سوی دیگر، نقش این خانه در مقیاس محله در برگزاری مراسم یادآوری شود. باغ حیاط برای ایجاد فضای بیشتر جهت برگزاری مراسم حذف شد و باغ‌های کوچکتری در فضای بین ستون‌های ایوان قرار گرفتند تا درختان، هم در کنترل نور و دید آپارتمان‌های روبه‌رو مؤثر باشند و هم در شخصیت منحصربه‌فرد خانه نقشی ایفا کنند.

خانه دهکده ایوان، Super void space

ایوان، مکانی برای نشستن است که سطحی بالاتر از محیط اطراف خود دارد و معمولاً در بخش بیرونی یک ساختمان ساخته می‌شود. ایوان معمولاً شامل یک طاق منفرد است که از سه طرف بسته و به سمت صحن باز است. مشهورترین نمونه‌ی ایوان در معماری گذشته‌ی ایران، طاق کسری است. این پروژه تمرینی است که به‌عنوان پلی به دوران درخشان تاریخ ایران عمل می‌کند؛ تلاشی برای پیوند دادن یکی از برجسته‌ترین کهن‌الگوهای معماری گذشته، یعنی ایوان، به یک ویلای فرسوده که خود متعلق به دوره‌ی ورود مدرنیسم پیش از انقلاب اسلامی است؛ ویلایی که ۵۰ سال از زمان ساخت آن گذشته است.

برای ارائه‌ی تفسیری از دوران خود در جریان مداوم معماری ایران، تلاش کرده‌ایم مرز میان ارجاعات تاریخی و تعلق به عصر پست‌مدرن را جابه‌جا کنیم. کهن‌الگوی | ایوان |، فارغ از فرم کاریزماتیک و تأثیرگذارش، فضایی منحصربه‌فرد را متناسب با اقلیم غالب این سرزمین خلق کرده است که در لذت فضایی بی‌همتاست.

اولین بازدید ما از این بنای قدیمی یک‌طبقه، یادآور سرپناهی بسیار افسرده‌کننده بود؛ سقفی آن‌چنان کوتاه که حتی درختان زیبای حیاط نیز به‌سختی دیده می‌شدند، دیوارهایی ضخیم و پنجره‌هایی کوچک که فضا را محصور و تاریک کرده بودند.

بالا بردن سقف کل ساختمان امکان‌پذیر نبود، اما اگر می‌توانستیم سقف نشیمن رو به حیاط را بلند کنیم، دستاورد بزرگی محسوب می‌شد. زیرا در این ساختمان کوچک، نشیمن قلب فضا و محل برگزاری رویدادها بود. از این‌رو، یک طاق بزرگ با دهانه‌ای به طول ۷ متر ساختیم. این طاق از سمت جنوب گسترش می‌یابد و ایوان ما را شکل می‌دهد که به حیاط اصلی باز شده و از سمت شمال، یک نشیمن جدید را در سطح بام ایجاد می‌کند.

پس از آن، تصمیم گرفتیم جایگزینی مشابه در قلب حیاط بسازیم و با مسیر ایجاد شده بین این دو طاق، ارتباطی قوی با طبیعت پیرامون برقرار کنیم. در اینجا، ایوان که همواره از یک‌سو به بیرون باز بوده است، این بار از دو سو گشوده می‌شود و در مرز بین پرگولای مدرن و کهن‌الگوی قدیمی کوشک قرار می‌گیرد. بین این طاق بزرگ، | ایوان |، و طاق کوچک‌تر، | کوشک |، استخری قرار دادیم که به نقطه‌ی اتصال این دو عنصر چسبیده و با انتشار خنکای خود، فضای میان آن‌ها را طراوت می‌بخشد.

نکته‌ی دیگری که در نظر گرفتیم، افزودن عنصری بازی‌گونه به فضا بود. | تاب | یکی از کهن‌ترین بازی‌های ایران است؛ بازی‌ای نشاط‌‌بخش که در شعر بسیاری از شاعران پارسی‌گو تا به امروز ذکر شده است. حضور آجرها و پرداختن به جزئیات و نمادهای معماری گذشته به‌گونه‌ای است که بازآفرینی دقیق گذشته نیست، بلکه ریشه‌های اصیل آن را نمایان می‌کند. همچنین، برای افزایش تأثیر زمان حال بر جزئیات، نور را با طاق ترکیب کردیم؛ آجرهای نورانی که لایه‌لایه روی بافت آجری طاق‌ها نشسته و نوری ملایم را در فضا منتشر می‌کنند.

منبع: Archdaily | Architizer | Archboom | Archilover | ZORA