معماری چیست؟

راهنمای جامع برای معماران

معماری ، تعریف معماری یا بررسی ابعاد مختلف آن، موضوعاتی است که پرداختن به آن در یک مطلب سخت و ناممکن به نظر می‌رسد. اما در این بخش از مقالات کانون معماران ، تلاش کرده‌ایم تا موضوعات اصلی و اساسی را مورد بررسی قرار دهیم.

ما در بررسی مهم‌ترین پرسش‌های مرتبط با معماری با سوالاتی همچون معماری چیست؟ ، معنی و تعریف معماری در یک جمله ، معنی معماری ، انوع معماری و معماری از دیدگاه نظریه پردازان و معماران برجسته جهان برخوردیم که ضمن بررسی و پاسخ به آنها به مواردی همچون معمار کیست و چه نقشی بر عهده دارد ، مسیر شغلی معماری ، محل کار معماری و حقوق و درآمد معماری پرداخته‌ایم.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

معماری چیست؟

معماری هنر و علم طراحی ساختمان‌ها و دیگر سازه‌های فیزیکی است. یک تعریف گسترده‌تر اغلب شامل طراحی کل محیط ساخته شده از سطح کلان شهرسازی، طراحی شهری و منظر تا سطح خرد جزئیات یعنی ساخت و ساز و گاهی مبلمان است. اصطلاح “معماری” همچنین برای حرفه‌ی ارائه خدمات معماری استفاده می‌شود.

طراحی معماری در درجه اول با بکارگیری مهارت‌هایی خلاقانه بر روی جِرم، فضا، حجم، بافت، نور، سایه، مصالح و برنامه هدایت می‌شود و به‌منظور دستیابی به یک هدف زیبا، کاربردی و اغلب هنری، از عناصر واقع گرایانه‌ای مانند هزینه، ساخت و فناوری بهره گرفته می‌شود. به این ترتیب روند معماری از طراحی مهندسی متمایز می‌شود که برپایه‌ی کاربرد خلاقانه اصول ریاضی و علمی است.

هیچ رویکرد یکپارچه‌ای در معماری وجود ندارد، هر پروژه ساختمان باید به زمینه‌ی بسیار منحصر‌به‌فرد خود پاسخ دهد: سایت، آب‌و‌هوا، مسائل اجتماعی، بودجه و مصالح.

ساختمان‌ها همچنین باید بتوانند به خوبی پیر شوند، خود را با شرایط متغیر وفق دهند و انعطاف‌پذیری لازم برای استفاده‌های مختلف را داشته باشند. آنها همچنین باید از نظر مصالحِ مورد استفاده در حین ساخت و منابعِ انرژی مورد نیاز برای عملکرد، پایدار ساخته شوند.

معماری تحقق ساختاری یک مفهوم یا ایده خاص است. این ایده می‌تواند در مورد ساخت و ساز، یا نحوه استفاده مردم از یک ساختمان، یا چگونگی تناسب ساختمان در منظر فیزیکی یا اجتماعی باشد.

معماری بخشی هنر و بخشی علم است. به عنوان یک هنر، راهی برای ابراز خلاقیت به ما می‌دهد و به جامعه اجازه می‌دهد محیط و فضای زندگی خود را به گونه‌ای متفاوت و منحصر‌به‌فرد مشاهده، ایجاد و شکل دهد. همچنین به عنوان یک علم، نیاز‌های عملکردی ما را نیز در بر می‌گیرد و فضای زندگی و محیطی مناسب و راحت را برای ما فراهم می‌کند.

ما همچنین معتقدیم بخش سوم و مغفول مانده‌ی معماری، کسب و کار است. یک کسب و کار معماری با مفاهمی چون مدیریت، استراتژی، بازاریابی، منابع انسانی، حسابداری و مدیریت مالی سر و کار دارد که در انتهای مقاله ترتیب مطالعه‌ی موضوعات مرتبط با این زمینه را درج کرده‌ایم.

تعریف معماری

معماری حرفه‌ی طراحی ساختمان‌ها، فضای عمومی، اجتماعات و سایر ساختمان‌ها و محیط‌های مصنوعی، با توجه به جلوه زیبایی آن است. معماری اغلب شامل طراحی یا انتخاب مبلمان و دکوراسیون، نظارت بر کارهای ساختمانی و بررسی، مرمت یا بازسازی ساختمان‌های موجود است.

معماری یک اشتیاق، یک حرفه، یک فراخوان – و همچنین یک علم و یک کسب و کار  است. معماری به عنوان یک هنر اجتماعی و همچنین یک علم هنری توصیف شده است. و باید دارای بالاترین کیفیت طراحی باشد. معماری، به اعتقاد مارکوس ویتروویوس[۱]، معمار و مورخ بزرگ رومی، “حاصل پایداری، سودمندی و مسرت بخشی است”.

تعریف معماری از دیدگاه نظریه پردازان و معروف ترین معماران

از آنجایی که معماری یک رشته بسیار ذهنی است، برای هر معمار معنای متفاوتی دارد. بد نیست که در ادامه به تعریف معماری از زبان معماران صاحب نام و اثر گذار جهانی بپردازیم.

معماری نقطه شروع برای هر کسی است که می‌خواهد بشریت را به سوی آینده‌ای بهتر ببرد

لوکوربوزیه

معماری آمیزه‌ای خطرناک از قدرت مطلق و ناتوانی است … بی‌انسجامی و تصادف چیزی است که زندگی همه معماران را حفظ می‌کند. آنها با درخواست‌ها و پارامترهای خودسرانه‌ و مبهمی در کشور‌های مختلف مواجه می‌شوند که در شکل‌گیری آن نقشی نداشته‌اند و انتظار می‌رود به مشکلات موجود راه‌حل‌هایی ارائه دهند که غیر قابل حل برای مغزهای بسیار آموزش دیده است! بنا به تعریف، معماری یک ماجراجویی پر هرج و مرج است. هیچ زمینه‌ی مشخصی وجود ندارد که معماری را ایجاد کند، اما این یک رابطه متقابل از بسیاری از فعالیت ها است که به گونه ای ادغام شده اند که نمی توان آن را تعیین کرد.

رم کولهاس

به طور کلی، هنر و همچنین معماری بازتابی از وضعیت معنوی انسان در زمان خود است.

ماتیاس گوریتس

معماری روشی متفاوت برای دیدن، اندیشیدن و زیر سؤال بردن جهان و جایگاه ما در آن است

تام ماین

معماری هنر این است که مطمئن شویم ساختمان‌هایمان با نحوه زندگی‌مان مطابقت دارند: فرآیند تجلی جامعه در دنیای فیزیکی

بیارکه اینگلس

معماری یکی از قدرتمندترین کارهایی است که انسان می تواند تصور کند.

بن ون برکل و کارولین باس

معماری واقعی ترین بیان ارزش ها و نقل قول ها است؛ روشی که ما می سازیم نشان دهنده نحوه زندگی ماست

نورمن فاستر

معماری قطعه کوچکی در این معادله انسانی است. با این حال، برای ما که در این حرفه هستیم، معتقدیم که این حرفه پتانسیل ایجاد تغییر، غنی‌سازی تجربیات انسانی، شکستن موانع سوء تفاهم و ایجاد زمینه‌ای زیبا برای همه صحنه های زندگی را دارد

فرانک گری

انواع معماری

معماری برای برآوردن ملزومات یک فرد یا گروه شکل گرفته است. در این فرآیند، معماران به سبب موانعی که قوانین اقتصادی ایجاد می‌کند، امکان تقلید از هم صنفی‌های خود جهت تولید آثاری که تقاضایی برای آن وجود ندارد را از دست می‌دهند. بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که انواع معماری به شکل‌های اجتماعی آن جامعه بستگی دارد.

انواع معماری در یک دسته بندی کلی وساده به معماری داخلی، اسلامی، دولتی، تفریحی، رفاهی، آموزشی، تجاری و صنعتی تقسیم بندی می‌شود که با توجه به گستردگی این مبحث موضوع انواع معماری را در مقاله‌ای دیگر مورد بررسی قرار خواهیم داد.

معمار کیست؟

معمار متخصصی حرفه ای است که ساختمان ها را برنامه‌ریزی و طراحی می‌کند و به طور کلی نقش اساسی در ساخت آنها ایفا می‌کند. معماران در زمینه‌ی هنر و علمِ طراحی ساختمان آموزش می‌بینند. همچنین براساس اینکه مسئولیت ایمنی ساکنان ساختمان را نیز بر عهده دارند، باید دارای مجوز حرفه‌ای باشند.

معمار کسی است که عاشق طراحی است و به طور خاص آموزش دیده و مجوز کار در برنامه ریزی و طراحی ساختمان ها را دارد.

جنبه‌های نقش یک معمار به اندازه کارشان متنوع و جذاب است. معمارن افرادی حرفه‌ای هستند که فرآیند ایجاد فضاهای کاربردی، از مفهوم و طراحی تا تحقق کامل آن طرح ها را هدایت می کنند.

معماری، هنری است که دست در دست علم کار می‌کند تا مکان‌هایی طراحی شود که مردم بتوانند در آن زندگی کنند، غذا بخورند، کار کنند و بازی کنند. نقش یک معمار به عنوان رهبر پروژه‌های مختلف، از چیزی به کوچکی اضافه شدن به خانه شخصی، تا چیزی به بزرگی یک بیمارستان، محوطه دانشگاه یا کل محله، گردآوری ایده‌ها و دیدگاه‌های خلاقانه است.

معماران باید مشتری و نیازهای کسانی که از فضای جدید استفاده خواهند کرد را در نظر داشته باشند که ما این موضوع را در درس نوشته‌ای با عنوان بازاریابی معماری مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد.

نقش و مسئولیت معمار

معماران فقط در طراحی یک ساختمان نقش ندارند. به عنوان یک متخصص دارای مجوز، آنها همچنین مسئول ایمنی عمومی و نظارت بر پروژه‌ها هستند. نقش آنها در هر مرحله از ساخت ساختمان مهم است؛ از مفهوم اولیه تا مراسم افتتاحیه‌ی پس از اتمام ساختمان.

جنبه‌های کار را می‌توان به سه نقش یا فاز اصلی تقسیم کرد:

• طراحی
• مستند‌سازی
• ساخت و ساز

در نقش طراحی، یک معمار توسط کارفرما استخدام می‌شود تا طرح‌های دقیقی از یک مفهوم یا ایده‌ای را که به ذهن سفارش دهنده پروژه آمده، به واقعیت تبدیل کند. این بخش از نقش علاوه بر نیاز به ایده‌های طراحی خلاقانه و دانش فنی، مسئولیت زیادی را نیز در بر می‌گیرد.

نیاز هایی چون رعایت مقررات ساختمانی و ایمنی، مقررات برنامه‌ریزی محلی و محدودیت‌های وجود. بسته به پروژه، ممکن است قوانینی در مورد حفظ محیط زیستِ محلی یا هر بخش تاریخی یک ساختمان وجود داشته باشد.

جلسات منظم مشتری برای ایجاد الزامات و بحث در مورد پیشنهادات طراحی دقیق مهم است. همچنین هدایت تیمی از دیگر متخصصانی که در این مرحله از پروژه کار خواهند کرد، از جمله مهندسان، طراحان و سرمایه‌داران اهمیت ویژه‌ای دارد.

در مرحله مستندسازی، مسئولیت‌ها عبارتند از ثبت طرح روی کاغذ، تولید نقشه‌های دقیق و استفاده از نرم‌افزار های متفاوت برای امکان‌سنجی طرح است. این مرحله می‌تواند شامل بازنگری و ترسیم مجدد باشد تا تغییرات را بر اساس الزامات، بودجه و مقررات مشتری در بر گیرد. پس از تکمیل اسناد طراحی، مجموعه‌ی دومی از اسناد وجود دارد که باید تولید شوند.

این مجموعه، اسناد ساخت و ساز است که طرح را به دستورالعمل‌ها و مشخصات فنی برای پیمانکاران و کارشناسان ساخت و ساز تبدیل می‌کند. هنگامی که پروژه به مرحله ساخت و ساز رسید، معمار در بازدید از محل و جلسات، نظارت بر ساخت و امضای بخش های مختلف کار، مذاکره با پیمانکاران و رسیدگی و رفع مشکلات پیش آمده، شرکت خواهد کرد.

مطالعه بیشتر: مذاکره در معماری

علاوه بر این، معماران نقشی به عنوان مدیریت دفتر معماری را بر عهده دارند که چنین شرح وظایف و مسئولیت هایی را به همراه دارد:

• اداره مشاغل کوچک و مدیریت تیم های کارکنان
• بازاریابی معماری . کمک به بازاریابی شرکت خود و حصول اطمینان از دریافت کار های جدید
• ارتباط موثر با کارفرما برای خلق ساختمان‌هایی که نیازهای مشتریان را برآورده می‌کند
• بودجه بندی، هماهنگی و نظارت بر پروژه ها
• تبدیل ایده‌ها به نقشه و اسناد طرح کلی
• گنجاندن جزئیات مکانیکی، برقی، لوله‌کشی و سایر جزئیات در طرح
• هماهنگی با قوانین ساختمان و مقررات منطقه بندی
• کسب تأیید پروژه و مجوزهای لازم از مراجع نظارتی
• تهیه اسناد ساختمانی با اطلاعات دقیق ساختاری و مادی
• همکاری با پیمانکاران در مرحله ساخت
• محافظت از سلامت، ایمنی و رفاه ساکنان آینده ساختمان‌های خود

کار یک معمار با محدودیت بودجه، خواسته های کارفرما، کدهای ساختمان و بسیاری دیگر از نگرانی های عملی، محدود شده است. در تمام این محدودیت ها، یک معمار تنها ۱۵ درصد آزادی دارد تا هنر خود را ارائه دهد.

شغل معماری

در این ویدئو کوتاه به ابعاد مخلتلف معماری و سوال شغل معماری چیست پاسخ داده شده است؛ اینکه یک معمار با چه فعالیت هایی درگیر است، با چه مخاطبانی روبرو است و به چه مهارت های ضروری نیاز دارد.

مسیر شغلی (شاخه های اصلی)

امروزه چندین « شغل معماری » مختلف زیر چتر معماری وجود دارد. برخی از این نقش‌های تخصصی عبارتند از:

• معمار طراحی. معماران طراحی بیشتر با تصور رایج معمار مطابقت دارند. آنها مسئول طراحی کلی پروژه هستند. آنها نیازهای کارفرما را تفسیر می‌کنند، محل ساختمان و محیط اطراف را تجزیه و تحلیل می‌کنند، بودجه را در نظر می‌گیرند و طرحی را در این پارامترها خلق می‌کنند.

• معمار فنی. معماران فنی مسئول جزئیات دقیق برنامه‌ریزی ساختمان هستند و اطمینان حاصل می‌کنند که با موفقیت ساخته می‌شود و کار می‌کند. معماران فنی نقشه‌های ساختمانی تولید می‌کنند و در مدیریت ساختمان مشارکت می‌کنند. پروژه‌های کوچکتر ممکن است نقش‌های طراحی و فنی را از هم جدا نکنند، اما برای پروژه‌های بزرگتر، مانند ساختمان‌های اداری، معماران فنی معمولاً ضروری هستند.

• مدیر پروژه. خلق ساختمان‌های جدید یک تلاش پیچیده است و مدیران پروژه، یک برنامه کاری تهیه می‌کنند و روزانه بین بسیاری از اعضای مختلف تیم هماهنگی بوجود می‌آورند. مدیران پروژه برای برقراری ارتباط با همه‌ی طرف‌ها، حل مشکلات و رهبری، به دانش عمیقی از فرایند معماری نیاز دارند.

• طراح داخلی. در پروژه‌های بزرگ، طراحان داخلی نقش جداگانه‌ی مهمی را ایفا می‌کنند؛ نقشی که به بهترین شکل تجربه‌ی ساکنان ساختمان را شکل می‌دهد. طراحان داخلی چیدمان دیوار‌ها و درهای غیر باربر را تعیین می‌کنند، مصالح و نحوه‌ی تکمیل پروژه را انتخاب می‌کنند، پریز‌ها را قرار می‌دهند، نورپردازی می‌کنند و حتی مبلمان را انتخاب می‌کنند. همه اینها با توجه به نیاز‌های مشتری و قوانین ساختمان است.

• معمار منظر. معماران منظر فضا‌های بیرونی مانند پارک‌ها و باغ‌ها و همچنین سازه‌های خاصی را در آنها طراحی می‌کنند. معماران منظر به مهارت‌های مشابه معماران دیگر، به علاوه مهارت‌های اضافی مانند مدیریت سیلاب، طراحی، کاشت و برنامه ریزی پایداری نیاز دارند. فردریک لا اولمستد، طراح پارک مرکزی شهر نیویورک، اولین فردی بود که از عنوان “معمار منظر” استفاده کرد. امروزه سازمان‌هایی مانند انجمن معماران منظر آمریکا و موسسه معماری منظر بریتانیا مجوز معماران منظر را ارائه می‌دهند. از آنجا که برنامه‌ریزی شهری قرن بیست و یکم بر فضاهای سبز تأکید بیشتری می‌کند، اهمیت معماری منظر در حال افزایش است.

در مقاله آینده شغلی معماری به مسیر های شغلی معماری بصورت تخصصی‌تری پرداخته‌ایم که می‌توانید به آن سر بزنید.

فرایند طراحی معماری

طراحی ساختمان شامل چهار مرحله‌ی کلیدی است:

۱. طرح شماتیک “شماتیک” به معنای “ارائه ساده مفهوم است”. در مرحله اول از فرایند طراحی، معماران با مشتریان ملاقات می‌کنند، نیاز‌های پروژه را درک می‌کنند، محل ساخت و ساز را ارزیابی می‌کنند و طرح کلی خود را توسعه می‌دهند. معماران مدارک طراحی شامل رندرها و مدل‌ها را با درجه‌ای از جزئیات تولید می‌کنند که امکان ارزیابی و تائید آن برای کارفرما فراهم شود.

۲. توسعه طرح هنگامی که کارفرما طرح را تأیید کرد، معماران نقشه ها را با جزئیات دقیق‌تر: تهویه مطبوع، سیستم های الکترونیکی، لوله کشی و غیره را تکمیل می‌کنند. در این مرحله، معماران ممکن است با مهندسین سازه نیز همکاری کنند. همچنین قوانین ساختمان، مقررات زیست محیطی و سایر اسناد نیز دارای اهمیت است. مرحله توسعه طرح همچنین شامل طراحی داخلی و در برخی موارد برنامه‌ریزی منظر است. قبل از نهایی شدن، مشتریان نیز این سطح دقیق تر از طراحی را تأیید می‌کنند.

۳. اسناد ساختمانی پس از نهایی شدن طراحی، معماران اسناد را با جزئیات کاملِ ساخت آماده می‌کنند که باعث می‌شود پروژه ساخته شود. این اسناد دستورالعمل مونتاژی است که پیمانکاران از آن پیروی خواهند کرد. نسخه‌های اسناد ساخت و ساز به پیمانکاران بالقوه توزیع می‌شود تا پیمانکاران بتوانند هزینه‌های ساخت و ساز را تخمین زده و شرایط همکاری خود را اعلام کنند.

۴. مدیریت ساخت و ساز در نهایت، با ساختن ساختمان، پروژه به یک پروژه ساختمانی واقعی تبدیل می‌شود. بسته به ماهیت شرکت معماری ، ترجیحات کارفرما و قوانین صلاحیت محلی، معماران در این مرحله به روش‌های مختلف درگیر خواهند شد. در برخی موارد، آنها نقش مشاور به خود می‌گیرند. در برخی دیگر، مستقیماً از طرف کارفرما، پیمانکاران فرعی را مدیریت می‌کنند. تقریباً در هر مورد، ممکن است در حین ساختن سوالاتی ایجاد شود که از معماران بخواهد که اسناد و مدارک جدیدی تولید کنند، الحاقی به اسناد ساختمانی موجود که جزئیات را تصحیح یا روشن می‌کند تا ساختمان طبق طراحی تکمیل شود.

در مقاله فرآیند طراحی معماری جزئیات دقیق فرآیند طراحی معماری از زبان معمار فقید، فرانک گهری ذکر شده است که می‌توانید به آن سر بزنید.

محل کار معماری چگونه است؟

به همان اندازه که یک معمار، نقش های مختلفی را ایفا می‌کند، محیط‌های کاری متفاوتی نیز در انتظار اوست. بیشتر کار طراحی یک پروژه در دفتر معماری یا اصطلاحاً استودیو معماری انجام می‌گیرد، اما ملاقات با مشتریان در دفتر آنها، جلسه در دفاتر مدیران دولتی و البته بازدید از پروژه‌ها نیز بخش دیگر محیطی است که در آن قرار می‌گیرد.

بسته به اینکه آیا یک معمار فریلنسر هستند یا در یک شرکت استخدام می‌شوند، ممکن است از دفتر خود، گاهی اوقات از خانه یا تعدادی از دفاتر شرکت کار کند. این نقش می‌تواند شامل سفر و کنفرانس‌های بین‌المللی یا جلسات باشد.

حقوق و درآمد معماری

با توجه ثبات بسیار کم و محدوده کاملاً متفاوت حقوق و در آمد معماران در دفاتر معماری ایران، بر اساس منابع معتبر جهانی حقوق و درآمد های مشخص شده در ایالات متحده آمریکا را مبنای پاسخ به این سوال قرار داده‌ایم.

متوسط حقوق یک معمار در ایالات متحده حدود ۶۸.۴۸۶ دلار در سال است که معمولاً در طیفی از ۴۱.۳۰۴ دلار تا ۱۱۳.۵۵۸ دلار در حرکت است که میزان ارشد بودن فرد در دفتر معماری این تفاوت را رقم می‌زند. در ادامه پاسخ به این سوال می‌توانید جدول بررسی حقوق و دستمزد معماران در دفاتر معماری را که بر اساس ارشدیت درج شده را ببنید.

 ۱. معماری

 ۲. آینده شغلی معماری

 ۳. فرآیند طراحی معماری

 ۴. قرارداد معماری

 ۵. تفهیم نامه معماری

۶. اپلای معماری

۷. پورتفولیو معماری

۸. ماکت معماری

۹. مسابقه معماری

۱۰. فتوشاپ در معماری

منابع: archdaily.com ، britannica.com ، masterclass.com

نویسنده: رضا دهقان

سوالات متداول