۱۲+۱ بنای معماری مدرن که باید آنها را ببینید!
برای بسیاری، واژه‌ی مدرنیسم بنای معماری مدرن خیال‌انگیزی را در ذهن تداعی می‌کند که بر فراز تپه‌های هالیوود یا در بیابان‌های پالم اسپرینگز کالیفرنیا قرار دارند. جنبش‌های مختلف و تکنیک‌های ساختمانی جدید، طرح‌های مقرون به‌صرفه و تکراری را به چالش کشیدند و معماری و بناهای مدرن را بسوی طرح‌های عمیق‌تر و متنوع‌تر سوق دادند.
ریشه‌های اولیه معماری مدرن را می‌توان در انقلاب صنعتیِ اروپا در اواخر قرن نوزدهم جست‌وجو کرد، سبکی که تا اوایل دهه‌ی ۱۹۷۰ در سراسر جهان ادامه پیدا کرد. در این مسیر، اصول آن توسط بسیاری از معماران برجسته چون معمار فرانسوی لوکوربوزیه برنامه‌ریزی و مطرح شده‌اند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- پیلوت‌ها
- پلان‌های باز طبقات
- نماهای نا محدود
- پنجره‌های افقی
- روف گاردن‌ها
همه‌ی این موارد به توسعه‌ی معماری مدرن بسیار کمک کرد و چشم‌اندازهای طولانی مدت و گسترده به طراحی‌های مبتنی بر این اصول منجر گردید. شاید بتوان گفت دیدن این بناهای مدرن، ادای احترامی باشد به تمامی آن مسیر پیموده شده و معماران و نظریه‌پردازانی که در این راه تلاش کرده‌اند.
در ادامه با ما همراه شوید تا با ۱۳ بنای معماری مدرن که باید در طول عمرتان حداقل یکبار آن را ببینید، آشنا شوید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
ویلا E.1027، کپ مارتین، فرانسه (طراحی توسط ایلین گری، ۱۹۲۹)
معمار و طراح ایرلندی “گری” نظریات و سبکی بسیار نزدیک به لوکوربوزیه داشت. نظریات دهه‌ی ۱۹۲۰ او، پنج اصول معماری جدید، تأثیر زیادی در طراحی اولین پروژه بزرگ معماری او یعنی ویلا E.1027 داشت. ویلای ساحلیِ تعطیلات، که در جنوب فرانسه بنا شد. این بنای معماری مدرن، با تکیه بر پیلوتی‌ها و پلان باز، نمادهای مدرنیسم اولیه را نشان می‌دهد. برخلاف توصیف «خانه ماشینی برای زندگیِ» لوکوربوزیه، طراحی گری راحتی و حریم خصوصی ساکنان آن را در اولویت قرار می‌دهد. این ویلای ابتکاری، اخیراً تحت بازسازی پنج میلیون یورویی قرار گرفت و جزئیات ساختمانی و صنعتی، دکوراسیون‌های توکار و … که باعث شد زیبایی آن دو چندان منعکس شود.
خانهی ایمز، Pacific Palisades، کالیفرنیا (طراحی توسط چارلز و ری ایمز، ۱۹۴۹)
یکی از معروف‌ترین بناهای معماری مدرن در کالیفرنیای جنوبی، خانه و استودیوی Pacific Palisades از زوج طراحی چارلز و ری ایمز است. این پروژه معماری مدرن نمونه‌ای آینده‌نگر از لحاظ ساختاری و زیبایی‌شناسانه است؛ ویژگی‌هایی که این خانه را در معرض توجه و دید قرار می‌دهد. این ویلا با پلان بازِ دو طبقه، اسکلت‌های فولادی سبک وزن، پانل‌های رنگارنگ، بتن و عرشه‌های فلزی در ترکیب با مواد طبیعی متضاد مانند چوب‌پنبه و کفپوش پارکت ساخته شده است. این طراحی که با قرارگرفتن در دامنه‌ی تپه، هم به زیبایی طبیعی سایت احترام می‌گذارد و هم یک محیط کارِ زنده و شاداب ایجاد می‌کند. فضای داخلی آن ایده‌های مدرنیستی ایمز را منعکس می‌کند: پلانی روان، تقسیم بین فضاهای عمومی و خصوصی و فضایی دو کاربره. ارتفاع مناسب اتاق نشیمن برای هدایت نور و هوا، فضای کافی برای بازی بچه‌ها، چینش مبلمان و در نهایت لذت حداکثری از تجربه‌ی سفر.
خانه ادیت فارنسورث، پلانو، ایلینوی (طراحی توسط لودویگ میس ون در روه، ۱۹۵۱)
این خانه، بنای یادبودِ مدرنیسمِ اروپایی در آمریکا است. خانهی فارنسورث توسط معمار آلمانی- آمریکایی، لودویگ میس ون در روه، برای دکتر فارنسورث، همانقدر اصولی است که یک خانه می‌تواند باشد. این بنای معماری مدرنِ مستطیلی، با سقف مسطح و آلاچیق مانند تنها دارای یک حجم داخلی جامد و بدون شیشه است؛ حمام. طراحی، خود را به معنای واقعی کلمه بر افشای زیبایی فولاد اچ (H)، تراورتن رومی و شیشه‌ی خالص، متمرکز کرده است. با این‌حال طراحی برای آب و هوای آن منطقه نامناسب است (در تابستان‌های گرم حشرات در ایوان بیرونی آن ازدحام می‌کنند و در سردی زمستان حشرات به پنجره‌ها خزیده می‌شوند)، و همین موضوع باعث شد صاحب خانه شکایت‌های پی‌درپی از میس داشته باشد. اما با این اوصاف از خلوصِ فرم مدرن و شگفت‌انگیزی این بنا نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.
ساختمان سیگرام، شهر نیویورک (طراحی توسط لودویگ میس ون در روه، ۱۹۵۸)
میس اولین کار خود را در نیویورک با یک آسمان‌خراش سبک بین‌المللی انجام داد که مسیر گونه‌شناسی معماری مدرن را برای همیشه عوض کرد. ساختمان سیگرام در خیابان پارک در میدتاون منهتن یک ساختمان یکپارچه و دفتر مرکزی شرکتی است که قدرت و استحکام آن با تیر‌آهن فولادی یک رنگ مشکی نمایش داده شده و میدان آبنمای کمیابی را بوجود آورده است که در مرکز شهر جلوه‌ی زیبایی ایجاد کرده است. ساختمان سیگرام همراه با ساختمان تقریبا همتای خود، خانهی لِوِر – Lever House – در سراسر این خیابان، استانداردهای برج‌های شیشه‌ای و فولادی را توانستند دستخوش تغییر و تحول کنند.
ساختمان مجلس قانونگذاری، چندیگار، هند (طراحی توسط لوکوربوزیه، ۱۹۶۳)
در سال ۱۹۵۱، لوکوربوزیه مأموریت یافت تا طرح جامع چاندیگر، پایتخت جدید ایالت پنجاب هند و همچنین سه ساختمان اصلیِ دولتی آن را طراحی کند. مجلس مقننه ۱۹۶۳ با شکل اصلی مربع، مجسمه‌ای‌وارترین در میان این سه گانه است که دارای یک سایبان منحنی بعنوان ناودانِ باران‌های موسمی ، دو بال سه و چهار طبقه متشکل از بلوک‌های دفاتر و یک برج خنک‌کننده مدور است. از سقف اتاق مجمع عمومی که بالا رفته می‌شود، اتاق شورای هرمی شکل بر روی پیلوتی در حیاط مرکزی آن برافراشته شده است. این طرح مهر اثر لوکوربوزیه بحساب می‌آید و نشان دهنده قوام روحیه‌ی حرفه‌ای او، حتی در سال‌های آخر کاری او بود.
هبیتات ۶۷، مونترال (طراحی توسط موشه سافدی، ۱۹۶۷)
معماری بروتالیستی که به عنوان جوابی برای بازسازی پس از جنگ ظهور کرده است، اغلب با تکرار بصری و ساخت‌وسازهای آجری یا بتنی تعریف می‌شود که – مشابه مدرنیسم لوکوربوزی – مواد را آن‌طور که هستند ارائه می‌شوند. مجتمع مسکونی مونترال هبیتات ۶۷ به عنوان پروژه‌ی پایان نامه دانشکده معماری موشه سافدی، دانشجوی دانشگاه مک گیل، ساخته شده است. این مجتمع از تعداد زیادی واحدهای مسکونی بتنی پیش ساخته، متشکل شده است، که هر کدام ویژگی‌های منحصربه خود را دارند. باغچه و آشپزخانه مدولار در این بنای معماری مدرن نشان داد که که چگونه فناوریِ طراحی می‌تواند فضاهای مفید اکولوژیکی ومقرون به‌صرفه ایجاد کند.
موزه‌ی هنر کیمبل، فورت ورث، تگزاس (طراحی توسط لوئیس کان، ۱۹۷۲)
برای معمار آمریکایی استونیایی، لوئیس کان، معماری ایده‌آل، معماری تعریف می‌شود که رابطه‌ی بین انسان و طبیعت را تسهیل کند. موزه هنر کیمبل در فورت ورث تگزاس، این فلسفه را به وضوح ارائه می‌دهد. ایجاد مجموعه‌ای از سازه‌های بتنی طاق‌دار بشکه‌ای تکرارشونده – بعنوان ایوان کنار پارک – با ورودی مرکزی، و سقفی خلاقانه، احساس و نور را در این موزه کنار هم می‌آورد. نورگیرها، نور خورشید را بر روی مبل‌ها منعکس کرده و در سالن‌های نمایشگاه پخش می‌شوند.
ساختمان باهاوس، دسائو، آلمان (طراحی توسط والتر گروپیوس، ۱۹۲۵-۱۹۲۶)
در دورانی که مدرنیسم کامل شکل نیافته بود، مدرسه‌ی باهاوس توسط معمار والتر گروپیوس در وایمار آلمان در سال ۱۹۱۹ به عنوان مکانی برای آموزش‌های چند رشته‌ای تأسیس شد. کمتر از یک دهه بعد، با فشارهای سیاسی جهت نقل مکان این مدرسه به شمال دسائو، گروپیوس ساختمان جدید خود را در سال ۱۹۲۶ برای آینده‌ی معماری طراحی کرد. ساختمان سه قسمتی شامل کارگاه‌ها و استودیوهایی هست که می‌توانند فضاهای نشیمن نیز باشند، و کالج فنی دسائو، در سه حجم مجزا و در عین حال به هم پیوسته که همگی از یک هندسه‌ی منظم برای ایجاد فضاهای کاربردی و پر نور بوجود آمده‌اند.
هنگامی که نازی‌ها این بنای معماری مدرن را با عنوان “مدرسه‌ی هنر منحط” در سال ۱۹۳۳ تعطیل کردند، ناخواسته ایده‌های آن را گسترش دادند. طراحی و آموزش مدرنیستی نشات‌گرفته از باهاوس، در ایالات متحده، روسیه و سایر کشورهایی که افراد یهودی و غیریهودی به آنها فرار کردند، پدید آمد.
آسایشگاه پایمیو Paimio، پایمیو، فنلاند (طراحی توسط آینو و آلوار آلتو، ۱۹۲۹-۱۹۳۲)
اولین تلاش معمار فنلاندی آلوار آلتو در طراحی معماری مدرن پس از گرایشی کوتاه به سبک کلاسیک، همکاری با آینو، همسرش، برای طراحی آسایشگاهِ سل در جنوب غربی فنلاند بود. طبق دستور پزشکان در آن زمان، نور و هوا بهترین درمان برای این بیماری بود. آلتو ساختمان را با در نظر گرفتن محلی برای بهبود بیماری طراحی کرد. اتاق‌ها و تراس‌هایی که به سمت نورِ جنوبی طراحی شده‌اند. حتی اگر کلینیک تنها دو حجم با هندسه‌ای ساده به‌نظر برسد، فضای داخلی آن بسیار پیچیده است. پلان به هم پیوسته‌ی اتاق‌ها نشانه‌ای از طراحانی بود که به‌تازگی به سبکی جدید پا می‌گذاشتند.
خانهی آبشار، میل ران، پنسیلوانیا (طراحی توسط فرانک لوید رایت، ۱۹۳۵-۱۹۳۹)
این ویلای آخر هفته‌ای، خانهی ادگار جی. کافمن، شاید بتوان گفت نقطه‌ی اوجِ کار معمار پرکار آمریکایی فرانک لوید رایت باشد که از طبیعت الهام گرفته شده است. خانهی آبشار که در بالای یک صخره و بر روی آبشاری در محل مورد علاقه‌ی کارفرما برای شنا قرار دارد، از ردیف‌هایی از تراس‌های بتونی مسلح، ستون‌های عمودی متضاد، و پایه‌هایی از سنگ‌های محلی استخراج شده، تشکیل شده است. موسیقیِ متن این خانه، صدای همیشگی حرکت آب در زیر آن است. اگرچه بنا برخی از عناصر افقی طرح‌های خود رایت را حفظ می‌کند، اما این خانه واقعاً فضای بیرون را به داخل می‌آورد. بعد از این خانه، خط فکری معمار وارد یک فاز جدید می‌شود که الهام‌بخش سایر آثارش مثل موزه‌ی گوگنهایم نیویورک است.
موزه‌ی نوتردام، رونچمپ، فرانسه (طراحی توسط لوکوربوزیه، ۱۹۵۵)
شاید این کلیسا شهرت ویلا ساووی در پواسیِ لوکوربوزیه را نداشته باشد، و شباهتی به نظریه‌ی پنج گانه‌اش نداشته باشد، اما این کلیسای کوچک در شمال فرانسه یکی از درخشان‌ترین طرح‌های اوست. بنایی که روی سایت برای محل عبادت کاتولیک‌ها ساخته و دیوارهای منحنی به یاد ماندنی آن توسط یک سقف صدفی پوشیده شده است تا نور به فضای داخلی نفوذ کند. طراحی آن نشان دهنده‌ی تغییر رویه در لوکوربوزیه از شعار معروفش “ماشینی برای زندگی” به مجسمه‌سازی در سایت است.
فرودگاه تی‌دبلیوای TWA، کوئینز، نیویورک (طراحی توسط سارینن، ۱۹۵۹-۱۹۶۲)
شکل پرنده مانند، نوآوری مصالح و فضای داخلی قرمز رنگ مانند فلفل چیلی همه از ویژگی‌های این فرودگاه است. این بنا با سقف بتنی پوسته نازک که توسط چهار پایه Y شکل با نورگیرهای بین آنها پشتیبانی می‌شود، طراحی رسا را نشان می‌دهد که تداعی‌گر هیجان سفر است. در همان زمان و امروزه (در سال ۲۰۱۹، ترمینال بازسازی شد و به‌عنوان لابی عمومی برای هتل فرودگاهی جدید در نظر گرفته شد) مسافران می‌توانند قبل از پرواز از نوشیدنی یا غذا در این محل لذت ببرند، از فضای داخلیِ دوبله‌ی منحنی و از روی پل پر پیچ و خم با دهانه بسیار عریض، عبور و توسط مانیتورها برنامه‌های پرواز را کنترل کنند.
ساختمان کنگره ملی، برازیلیا، برزیل (طراحی توسط اسکار نیمایر، ۱۹۶۰)
ساختمان کنگره ملی اسکار نیمایر، معمار مدرنیست برزیلی در سال ۱۹۶۰ در پایتخت جدید کشور برازیلیا به عنوان یک نماد ملی طراحی شد؛ آینده‌نگر، مترقی و روبه جلو، اما کاملاً متناسب با آن منطقه. این مجموعه متشکل از یک برج دوتایی و ساختارهای گنبدی و بشقاب مانند سفید در بالای یک ساختمان افقی کم ارتفاع است. و شامل مجلس سنا، اتاق نمایندگان، دفاتر دبیرخانه و اتاق‌های کمیته است. این ساختمان اخیراً با اعتراضات ضد دموکراسی که در فضاهای عمومی بزرگ آن برگزار شد، دوباره در معرض توجه قرار گرفته است. مدرنیسمِ نیمایر، منعکس‌کننده‌ی خطوط تمیز سبک بین‌المللی است. اما ترکیب با اشکال ارگانیک نیز در آن به‌چشم می‌خورد. در سال ۱۹۸۷، این بنای معماری مدرن به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
منبع: mymove.com | housebeautiful.com
در اینستاگرام با همراه باشید
مجموعه اصول ارتباطی معمار و کافرما از تفاهم تا قرارداد
جستار هایی در حوزه معماری و کارآفرینی
کتاب کافرما ها پرواز نمی‌کنند!
