شرکت reSITE ؛ آینده معماری و طراحی بازار محلی

آیا می‌خواهید یک معمار کارآفرین شوید؟ نیاز معماری مدرن را می‌دانید؟ آیا می‌دانید طرح‌های موفق چگونه شکل می‌گیرند؟ اگر خواهان چنین مطالبی هستید این مصاحبه‌ را از دست ندهید. مارتین باری معمارمنظر و کارآفرین در زمینه فناوری املاک (PropTech) می‌باشد و بنیان‌گذار شرکت reSITE طراحی بازار محلی Manifesto را نیز برعهده داشته است. رویکرد طرح‌های او “ارتقاء کیفیت زندگی” بوده و شامل؛ طراحی فضاهای عمومی خلاق و رویدادهای کیفیت محور است. پروژه Manifesto  یک بازار محلی و فرهنگی به رسمیت شناخته شده در سطح جهانی ‌‌است. این مجموعه در مرکز پراگ قرار دارد و با استفاده از کانتینرهای مخصوص حمل‌ونقل ساخته شده‌است. در ادامه دیدگاه این معمار خلاق در رابطه با طرح‌های مدرن و چگونگی خلق آن‌ها را خواهیم‌خواند.

ما در مجموعه‌ی مصاحبه با معماران و شهرسازان کارآفرین، با دانش‌آموختگان برجسته‌ی این رشته‌ها که مسیر شغلی متفاوت‌تری نسبت به روند متداول جامعه دنبال کرده‌اند، آشنا می‌شویم. از افکار، نظرات، راه‌حل‌های عملی و ایده‌هایی برای موفقیت صحبت می‌کنیم؛ و می‌آموزیم که چگونه ایده‌ها را در زمینه‌ی معماری و شهرسازی و فراتر از آن در کارهای خلاقانه‌ی خود به‌کارببریم. در ادامه با ما همراه باشید.

لطفا کمی درباره‌ی سابقه خود توضیح دهید؟

من در شهر نیویورک به دنیا آمده‌ام و دوران کودکی خود را در حومه‌شهر گذرانده‌ام، درواقع حاشیه‌نشین بوده‌ام. درکودکی علاقه خاصی به ساخت‌وساز و باغبانی داشتم. در سن ۱۸ سالگی وارد صنعت ساختمان شدم و پس از آن شرکت خصوصی خود را تأسیس کردم. اولین مشتری‌ام را از طریق دانشگاه پیدا کردم و ۱ میلیون دلار بابت انجام آن حقوق گرفتم. من عاشق طراحی فضاهای عمومی هستم. احساس می‌کنم فضاهای عمومی با کیفیت و پویا، یکی از بزرگترین نیازهای نسل ما هستند. رعایت اصول زیست‌محیطی در طراحی‌ برای من بسیار مهم است و معتقدم طراحی سبز را باید در شهرها بیشتر کنیم. فعالیت حرفه‌ای خود را به‌عنوان معمارمنظر در زمینه Brownfield آغاز کردم. این گرایش اشاره به تأسيساتي دارد كه در گذشته كاربرد داشته و اکنون براي توسعه مجدد مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

در ابتدا زیر نظر استاد باربارا ویلکس، بنیان‌گذار شرکت معماری ‌و‌ منظر W در شهر نیویورک بودم. بیشتر روی پروژه‌های بازسازی و بازطراحی در قسمت بنادر و اسکله‌های شهر کار می‌کردم. پس از آن در پروژه‌های بین‌المللی ۱۲ کشور از جمله ایالات‌متحده، کانادا و کشورهای آسیایی و اروپایی همکاری کردم. بزرگترین و موفق‌ترین پروژه ما یک پارک ۱۲ هکتاری در مرکز کلگری کانادا بود. یک پروژه بازسازی‌ به ارزش۳۵۰ میلیون دلار که در سال ۲۰۱۵ میلادی به‌پایان رسید و ده‌ها جایزه بین‌المللی کسب کرد.

شما مؤسس شرکت خصوصی  reSITE هستید که در زمینه بهبود فضاهای شهری فعالیت می‌کند، ایده این شرکت از کجا آمده‌است؟

در سال ۲۰۱۲ میلادی، شرکت خصوصی reSITE را با هدف طراحی زیست‌پذیر و افزایش کیفیت فضاهای عمومی تأسیس کردم. سپس با هدف “تغییر در دیدگاه معماران اروپایی”، از طریق فرصت‌مطالعاتی که دانشگاه در اختیارم گذاشته ‌بود، به پراگ آمدم. کار خود را با گسترش اهداف اقتصادی-فرهنگی و بررسی مشکلات مسکن، آغاز کردم. موفق شدیم مرزها و افق‌های جدیدی را در حرفه خود ایجاد کنیم. از سال ۲۰۱۸ میلادی، مشغول فعالیت در زمینه آکوستیک شده‌ایم و به موضوعاتی که کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند، می‌پردازیم. جدیدترین دستاوردهای خود را از طریق رویدادها و رسانه‌ها منتشر می‌کنیم. طی ۶ سال گذشته ۱۶۰ رویداد از جشنواره‌ فیلم و دوچرخه‌سواری گرفته تا همایش‌های بزرگ را ترتیب داده‌ایم. می‌توانید برای مشاهده مصاحبه‌های ویدیویی ما، به صفحه یوتیوب شرکت reSITE مراجعه کنید. اکنون بیشتر فعالیت‌ ما در پراگ می‌باشد‌، اما در نظر داریم درکشور‌های پرتغال، آلمان و ایالات‌متحده نیز رویدادهایی برگزار کنیم.

چرا تجارت خود را از پراگ آغاز کردید؟

یکی از سخت‌ترین تصمیمات زندگی من مهاجرت به پراگ بود. در سال ۲۰۱۵ میلادی، بعد از به پایان رساندن پروژه کلگری تصمیم گرفتم نیویورک را به مقصد پراگ ترک کنم. به طور باورنکردنی پیشنهاد همکاری دفتر W را نپذیرفتم و فقط به ایده‌ام و هدفی که داشتم فکر می‌کردم. در همان سال سه پروژه دیگر را در کانادا اجرا کردیم و یکی از آن‌ها موفق به کسب ۲۰ جایزه طراحی شد. رها کردن پروژه‌ها و آینده موفق شرکت W دیوانگی محسوب می‌شد؛ اما هدف من در جای دیگری قرار داشت. تغییر مسیر کاری و تمرکز کامل روی شرکت reSITE کاری بس دشوار و طاقت‌فرسا بود.

تغییر مکان از شهری همیشه زنده به مکانی آرام و غرق در سکوت برایم غیرقابل باور بود. در ابتدا به‌عنوان کاری نیمه‌وقت روی آن حساب کرده‌بودم اما پس از مدتی تمام زمانم را به خود اختصاص ‌داد. از تمام سازمان‌ها و شرکت‌های طرف قراردادم استعفا دادم و تمام تمرکزم را روی طراحی بازار محلی Manifesto گذاشتم. ما به بودجه و درآمد ثابت نیاز داشتیم زیرا روند کار در حال پیشرفت روزافزون بود. انتخاب پراگ برای شروع، عاقلانه‌ به نظر می‌رسید؛ شهری با پتانسیل بالا و غرق در آرامش و سکوت.

شما گفتید که از معماری کلاسیک و دفتر طراحی، خسته شده‌اید. می‌توانید دلیل خود را توضیح دهید؟

معتقدم کار مشتری محور ذوق طراح را از بین می‌برد، گاهی باید برای دل خود طراحی کرد. برای شناخته‌شدن باید از دفتر طراحی شروع به کار کرده و تمام نظرات کارفرما را اجرا کنید. با اطمینان می‌گویم که تمام معماران این موضوع را تجربه کرده‌اند. در آن زمان با وجود اینکه ۱۷ پیشنهاد طراحی را به‌صورت همزمان داشتم، اما از وضعیتم ناراضی بودم. گاهی اوقات سفارش هر مشتری‌ بیش از یک پروژه بود، مسئله‌ای که شاید آرزوی تمام معماران جوان باشد. دیگر انجام پروژه‌های خصوصی خوشحالم نمی‌کرد، نیاز من پروژه‌های عمومی و مردم محور بود. بهترین گزینه برای تحقق این ایده reSITE بود؛ نوعی شرکت معماری-اجتماعی که تمام وقت خود را صرف آموزش ‌می‌کند. هدف اصلی ما ساخت شهر به گونه‌ای مدرن است و در تمام رویدادهای ما بر پایه این موضوع اشاره است. همچنین در کنار طراحی پروژه به برگزاری رویداد نیز می‌پردازیم، “ما مخترع تجربیات نو هستیم”.

چرا reSITE یک شرکت خصوصی است؟

هدف من تولید محتوا و فعالیت فرهنگی است و تحقق این ایده تنها در قالب یک شرکت خصوصی امکان‌پذیر بود. محور اصلی ما یک پروژه رویداد محور و بر پایه آموزش بود. پس تمرکزم را روی تولید محتوا گذاشتم و برای تأمین بودجه شروع به کارهای تبلیغاتی کردم. در نهایت موفق به جذب سرمایه‌گذاران فرهنگی شدم، همه می‌دانیم که تبلیغات همیشه کار ساز است. مدل‌‌ کسب‌وکار  reSITE را براساس سازمان‌های خصوصی ایالات‌متحده، طراحی کردم. در نیویورک، خیرین از این نوع ابتکارات بشدت حمایت می‌کنند. پس از گذشت چند سال متوجه شدم که در اروپا برای این مدل پروژه‌ها هیچگونه حامی وجود ندارد. در جمهوری چک، متوسط ​​کمک مالی هر فرد به بخش خصوصی حدود ۲.۵۰ یورو در سال است. همچنین بودجه اعطایی از جانب مؤسسات دولتی و شهرداری نیز بسیار ناچیز است. تأمین بودجه برای شرکت‌های خصوصی در اروپا بسیار مشکل است.

فکر می‌کنید چه چیزی شما را به سمت ایجاد مشاغل جدید در معماری، سوق داده‌است؟

معتقدم همه ‌چیز در معماری کاملاً نسبی است، در نتیجه درستی هر پروژه‌ را خود معمار تعیین می‌کند. گاهی یک طراح نیاز دارد که ایده‌های خود را اجرایی کند، یعنی تنها برای علاقه خودش طراحی کند. اعتماد کردن به خواسته مشتری سخت است، زیرا او از دانش معماری چیزی نمی‌داند. در نتیجه تنها برای خودم کار می‌کنم و به نظرم این یک تصمیم درست است. هدف من ایجاد مکان‌های مدرن است که مردم بتوانند حس‌های جدید را تجربه کنند اما هدف یک مشتری‌ این نیست. در نهایت راه خود را جدا کردم و به چیزی که واقعا می‌خواستم، پرداختم. اکنون طراحی رویداد را از طریق reSITE و طراحی مکان‌های‌ مدرن را از طریق Manifesto انجام می‌دهم. همچنین مشاور املاک و مستغلات شرکت City Crew نیز هستم. سعی می‌کنم از تلفیق تمام مهارت‌هایم در شناخت محیط‌ اطراف بهره ببرم.

در حال حاضر تمام وقتم را صرف Manifesto میکنم، زیرا در حال تبدیل شدن به یک شرکت PropTech است. به طور کلی این واژه به استارتاپ‌ها یا مدل‌های کسب‌وکار در حوزه املاک گفته می‌شود که محصولات هوشمند ارائه می‌کنند. بحث فناوری در حوزه املاک، شامل تمام شرکت‌هایی می‌شود که تلاش می‌کنند با کمک فناوری شرایط موجود را ارتقاء دهند. پس ما می‌توانیم به مدرن‌سازی صنعت املاک در حوزه صنایع غذایی و فضاهای عمومی سبز به‌طور گسترده کمک کنیم.

بازار Manifesto اولین پروژه شرکت reSITE است که در زمینه توسعه شهری فعالیت دارد. پیشینه این پروژه چیست؟

ایده طراحی کافه در کانتینر در سال ۲۰۱۳ میلادی، زمانی که شرکت reSITE یک ساله بود، در ذهن من شکل گرفت. با چندین شرکت در این زمینه صحبت کردم، اما هیچکدام آن را نپذیرفتند و فکر می‌کردند یک ایده احمقانه است. زمانی که تمام‌وقت مشغول شرکت reSITE شدم، ایده کافه را دوباره از سر گرفتم. در ابتدا نمی‌دانستم که آینده این کار چیست اما با اعتماد به خودم کار را شروع کردم. تنها چیزی که می‌خواستم، یک فضای جمعی بود که بتواند فرصت‌هایی برای کارگروهی ایجاد کند. استفاده از کانتینر برای شخصی که املاک و مستغلات خاصی ندارد، یک واحد مقرون به‌صرفه و انعطاف‌پذیر است. قابلیت موقت بودن این سازه، بهره‌وری آن را دوچندان کرده‌است. به‌دنبال سایت‌های آزاد بودیم که بالاخره در منطقه کارلین موفق به شروع کار شدیم. بعد از مدتی مالکان خواهان تخلیه سایت شدند، آن‌ها ترجیح می‌دادند که سایت‌شان خالی باشد یا به‌عنوان پارکینگ از آن استفاده شود.

پس از شش ماه انتظار، تا پایان هفته مهلت داشتیم، فکر می‌کنم ژانویه یا فوریه سال ۲۰۱۷ میلادی بود. قصد داشتیم ایده Manifesto را به‌عنوان محور اصلی یک مسابقه معماری ، قرار دهیم. تمام ضوابط و مراحل مسابقه از قبل طراحی شده‌بود و به یک سایت آزاد نیاز داشتیم. با یکی از شرکاء که حامی اصلی شرکت ما است، تماس گرفتم. ظرف ۲۴ ساعت یکی از سایت‌هایش را در اختیار ما قرار داد و بدین‌صورت محل برگزاری مسابقه نیز مهیا شد. سپس اجازه استفاده از سایت را برای مسابقه و اجرای پروژه از او گرفتیم. پس از پایان مسابقه سه گروه را انتخاب کرده و با آن‌ها مصاحبه کردیم. طرح برگزیده مربوط به یک گروه دانشجویی متشکل از دو زن جوان بود که در پراگ تحصیل می‌کردند. آن‌ها مشاوران معماری پروژه شدند و از زمان مسابقه تا تاریخ افتتاحیه به‌مدت ۹ ماه با گروه ما همکاری کردند.

بودجه مورد نیاز پروژه چگونه تأمین شده‌است؟

هزینه‌های مالی پروژه از بخش خصوصی تأمین شده‌است. ابتدا مقداری را از طریق بودجه کشت اولیه (seed capital) که به شرکت‌های نوپا اختصاص داده می‌شود، تأمین کردیم. سپس، موفق به گرفتن دو وام از جانب سرمایه‌گذاران املاک و فعالیت‌های فرهنگی شدیم. در واقع ما هیچ حمایتی از طرف شهرداری یا ارگان‌های دولتی دریافت نکردیم. شرکت Mastercard نیز از طرح ما حمایت کرد، به همین دلیل روی پرداخت الکترونیک در پروژه تمرکز کردیم. اکنون همه می‌گویند چگونه تنها پس از ۶ ماه فعالیت، نامزد بهترین پروژه خرده‌فروشی (best retail project) در کشور شده‌اید. این مسابقه برای پروژه‌های در حال توسعه‌ای است که کالاهای خرده‌فروشی را به فروش می‌رسانند. در سال ۲۰۱۸ میلادی، جایزه بهترین تجربه مشتری (CX) را در رقابت با بِرندهای بزرگی همچون IKEA، کسب کردیم. تجربه مشتری حاصل مجموعه ادراکات احساسی یا منطقی مشتری در طول هرگونه تعامل مستقیم یا غیرمستقیم با یک کسب‌وکار است.

این سایت در انتظار دریافت مجوز برای بازسازی دائم توسط معماران شرکت زاها حدید است، چه اتفاقی برای بازارManifesto  می‌افتد؟

در حال حاضر قرارداد اجاره به مدت دو سال را به همراه یک فرصت تمدید داریم. اگر شرکت زاها حدید موفق به دریافت مجوز ساخت نشود، شانس ما برای ماندن بیشتر خواهدشد. أخذ مجوز در پراگ حدوداً هفت سال طول می‌کشد. این مزیت پروژه‌های موقت در شهرهایی است که مراحل تأیید طولانی دارند. بنابراین سایت‌های زیادی وجود دارند که به مدت شش یا هفت سال آزاد خواهند بود. این بزرگ‌ترین شانس برای طرح ما در این شهرها است.

مدل تجاری بازار Manifesto  چیست؟

ما در ۲۷ کشور مختلف، ۲۴ نمایندگی داریم. از هریک از آن‌ها اجاره ماهیانه می‌گیریم، همچنین درصدی از فروش آن‌ها نیز متعلق به ما است. از این لحاظ کسب‌وکار ما یک مدل معمولی املاک و مستغلات است. اکنون پروژه ما به یکی از محبوب‌ترین مکان‌ها در پراگ تبدیل شده‌است. بسیاری از شرکت‌ها خواهان برگزاری رویداد در سایت ما هستند. خبر خوب این است که تا سال بعد تمام تاریخ‌های برگزاری رویداد ما تکمیل است. در نظر داریم در سال ۲۰۱۹ میلادی، تعدادی جشنواره‌ فرهنگی نیز برگزار کنیم، این رویدادها ویژه فصل بهار خواهندبود.

مراحل و ایده های بعدی بازار Manifesto در سال ۲۰۱۹ چیست؟

هدف توسعه بیشتر است، اکنون به مقداری بودجه برای سرمایه‌گذاری در بازار احتیاج داریم. برای افزایش تجربه مشتری (CX)، نیاز به ساخت فناوری‌های دیجیتال و مدرن را الزامی می‌دانیم. تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی، ایده گسترش یک پروژه جدید در شهر پراگ و لیسبون را اجرایی خواهیم‌کرد. در جستجوی ابزاری مدرن برای مدیریت در حوزه املاک و مستغلات هستیم. ابزار مورد استفاده در این صنعت بسیار قدیمی هستند، درنتیجه مدرن‌سازی آن‌ها بسیار کار ساده‌ای خواهدبود. اکنون در مرحله توسعه ابزارهای دیجیتالی هستیم که به مدیریت پروژه‌ در صنعت املاک کمک می‌کند. همچنین درحال راه‌اندازی سیستم front-end می‌باشیم، این سیستم زمان اجرای برنامه‌های اقتصادی و فرهنگی را به مشتری اطلاع می‌دهد. برنامه دیگر ما، توسعه و ادغام ابزارهای جدید پرداخت الکترونیک است، درواقع ایده طراحی بازار محلی بدون نقدینگی را در سر داریم. استفاده از روش‌های پرداخت الکترونیک در اروپا رایج نمی‌باشد و ما اولین مکان بدون پول نقد در جمهوری چک خواهیم‌بود.

آیا برای افرادی که علاقه‌مند به راه‌اندازی شرکت خود هستند، توصیه‌ای دارید؟

توصیه اول من، هرگز ارزش همکاری و فرصت‌های جدید را دست کم نگیرید. به علایق مردم اطرافتان آگاه باشید، با آن‌ها صحبت کنید و از نقطه نظر آن‌ها دنیا را ببینید. همیشه برای کمک به دیگران آماده باشید که در مواقع تنهایی ناامید نشوید. شما به‌عنوان کارآفرین به یک شبکه ارتباطی خوب نیاز دارید، گروه خود را با افراد توانمند و وفادار تشکیل دهید.

توصیه دوم من این است؛ در هر مکان و در هر زمانی مثبت‌اندیش باشید. در مسیر خود می‌توانستم بارها از ایده‌هایم دست بکشم و آن‌ها را ترک کنم. هر روز خبرهای بدی به من می‌رسید، اما باز به تلاش خود ادامه می‌دادم. اگر یک قسمت از کار درست پیش نمی‌رود، به این معنی نیست که کل سیستم شما اشتباه است. اگر به هدف خود ایمان داشته باشید برای هر خطایی یک راه‌حل مناسب پیدا می‌کنید. مسیر موفقیت پر از موانع مختلف است، اما باور دارم که می‌توانید تمام آن‌ها را به سکوی پرتاب تبدیل کنید. از دانش معماری برای درک بهتر مردم استفاده کنید، ما معمار هستیم و کار ما خلق فضاست. شما باید آن‌ها را درک کنید و فضایی را برایشان طراحی کنید که در آن احساس آرامش کنند. فراموش نکنید که مهم‌ترین وظیفه ما، ارتقاء کیفیت زندگی است.

نظر شما در مورد آینده معماری چیست؟

معتقدم که آینده ما در شهرها شباهت زیادی به گذشته دارد و درکل پر از محیط‌های متراکم‌ است. دغدغه نسل ما، تحرک است. نیاز به فضاهای پویا و سرزنده بسیار ضروری است، زیرا ما برای مسافت‌های کوتاه هم از اتومبیل استفاده می‌کنیم. زندگی ماشینی دشمن تحرک است و تغییر این عادت سال‌ها طول خواهدکشید. همه می‌خواهند در قلب شهر زندگی کنند، یعنی محل کار، تحصیل و تفریحشان در یک منطقه باشد. این یک خواسته غیرممکن است، اگر می‌خواهید این‌گونه زندگی کنید باید ابعاد خانه‌های خود را تغییر دهید. به فرهنگ شراکت عادت کنید، محل کار و زندگی خود را با دیگران شریک شوید. همگی ما تا حدی مایل به شراکت باهم هستیم، از حمل‌ونقل گرفته تا فضاهای عمومی. ما باید در نحوه طراحی مسکن نیز تجدیدنظر کنیم، از مقیاس لوکس گرفته تا مقیاس ارزان‌قیمت. اگر خواهان زندگی در هسته اصلی شهر هستید پس باید خانه‌های خود را به اشتراک بگذارید!

درباره مارتین باری

او بنیان‌گذار بازار Manifesto و و مدیرعامل شرکت reSITE است. آثار او درNew York Times, The Atlantic Citylab, Monocle Magazine, Dezeen, Designboom و ده‌ها مجله معروف دیگر منتشر شده‌است. مارتین به عنوان یک معمار منظر، تیم‌های مختلفی را در آمریکای شمالی، اروپا، آسیا و خاورمیانه هدایت کرده‌است. در سال ۲۰۱۶ میلادی، موفق به دریافت جایزه  President’s Awardاز انجمن معماران منظر آمریکا (ASLA) شد. پروژه‌های او در شرکت معماری W، موفق به کسب ده‌ها جایزه طراحی شده‌است. همچنین عضو نهادها و انجمن‌های مهم از جمله Fulbright Scholar و Design Trust for Public Space در نیویورک می‌باشد.

در ادامه این مطالب را بخوانید:

استارتاپ طراحی شهری هوشمند؛ ایده‌ای شکل گرفته در دل استودیو معماری ۳۰ ساله!

چگونگی استفاده از مزایای تکنولوژی در معماری، از زبان یک معمار بنیان گذار!

منبع: archipreneur.com

محدثه مُجدی