ساختمان آتش نشانی مینامیسوما ؛ نماد یک پروژه‌ی موفق نوسازی
اختصاصی کانون معماران و شهرسازان: مینامیسوما (Minamisōma) یکی از شهرهای شرقی کشور ژاپن (Japan) است. اگر موقعیت دقیق شهر را بخواهید، در کرانه‌ی شرقی ژاپن و در بستر دریا قرار دارد. این شهر در سال ۲۰۱۱ میلادی خسارات شدیدی را به خاطر زمین‌لرزه و سونامی شرق ژاپن متحمل شد. موج خسارات به قدری بود که ساختمان‌های مهم و عمومی شهر را هم تخریب کرد. ساختمان آتش نشانی شهر، یکی از این ساختمانهاست. این ساختمان به قدری آسیب دید که به بازسازی گسترده‌ای نیاز پیدا کرد. از آنجایی که خسارات و آسیب‌ها بسیار زیاد بودند، بازطراحی و بازسازی این بنا حدود ۳ سال طول کشید. جالب است بدانید که ساختمان آتش نشانی، اولین ساختمان عمومی بازسازی شده در شهر مینامیسوما است. گروه معماری Tetsuo Kobori با همکاری دفتر معماری Nagayama، طراحی و اجرای این پروژه را بر عهده گرفتند.
استراتژی طراحی ساختمان آتش نشانی
تعداد زیاد قربانیان این فاجعه، بار سنگینی بر شانه‌های غم‌زده و قلب‌های اندوهگین مردمان شهر مصیبت‌زده‌ی مینامیسوما بود. به همین دلیل، یکی از اهداف طراحی ساختمان آتشنشانی، القای حس امیدواری به مردم است. اطفای حریق، پیشگیری ازحوادث و بلایای طبیعی و آموزش، عملکردهای اصلی این بنای عمومی به شمار می‌آیند! ساختمان آتشنشانی شهر در سه طبقه ساخته شده است. هر کدام از بخش‌های ساختمان، با هدف خاصی طراحی و برنامهریزی شده‌اند. گروه معماران به صورت خلاقانه‌ای، یک فضای باز را در وسط ساختمان طراحی کردهاند. این فضا که دقیقاً در محل اتصال تاسیسات ساختمان قرار دارد، دارای یک ساختار نمادین نیز هست. ستونی به ارتفاع سه طبقه در این فضا قرار دارد. این نوع از طراحی خلاقانه کمک میکند تا از این فضا برای آموزش شهروندان برای آمادگی در مواقع بحران نیز استفاده شود.
بررسی پیکربندی فضایی ساختمان آتش نشانی
در پیکربندی فضایی ساختمان از یک حالت مارپیچی استفاده شده است. این حالت مارپیچی به همراه نور بالا، یک فضای ارگانیک را ایجاد میکند. حالت مارپیچی و نور منعکس شده از سایر طبقات ساختمان، بازدیدکنندگان را به طبقات بالاتر هدایت میکند. میزان روشنایی بالای ساختمان مزیت دیگری را نیز به همراه دارد. نور زیاد به همراه استفاده از میله‌های تخت با عرض ۵۰ میلیمتر، باعث دلبازتر و سبک‌تر دیده شدن ساختمان میشود. برای جریان بهتر هوا در داخل ساختمان از سیستم تهویه جاذب استفاده شده است. معنی که از نیروی باد برای تهویه مناسب بهره گرفته میشود.
این مرکز، علاوه بر موارد ذکر شده، به عنوان نمایشگاه نیز استفاده میشود. نمایشگاه از فضای گود طبقه اول آغاز و تا طبقه سوم امتداد می‌یابد. گویی طراحان به دنبال بیان سه مضمون عمده بوده‌اند؛ “گذشته” که نباید فراموش شود، “زمان حال”، و “آینده” که باید تجدید گردد. خلاقیت معماران تا جایی پیش میرود که ارتفاع واقعی سونامی در این محل را نیز در طراحی بنا منعکس میکند.
ارتفاع دیوارها و نرده‌های نمایشگاه در هر طبقه متغیر است. دلیل این کار، منحرف کردن زاویه دید به سمت نمایشگاه است. این دیوارها فضایی را برای نمایش دادن مفاهیم و اتفاقات مهم فراهم کردهاند. اقدامات لازم در زمان بحران، پیام‌هایی از سراسر دنیا، و تصاویری از آتشنشانان به همراه ابزار کارشان در این محل به نمایش گذاشته شده‌اند. این کار اهمیت پیشگیری از بلایا را مجدداً برای شهروندان تکرار میکند. اما شاید چیزهای دیگری هم وجود داشته باشند که بهتر است در این مرکز به نمایش درآیند. چیزهایی مثل این که دقیقاً چه اتفاقی در آنجا افتاد؟ نحوه رفتار و احساسات مردم به چه صورت بود؟ و از همه مهم‌تر اینکه، مردم از این به بعد باید چگونه رفتار کنند؟ نمایش این موارد در درک بهتر گذشته و رویارویی با آینده به شهروندان کمک خواهد کرد.
منبع: archdaily.com
محیا حسنی
در اینستاگرام با همراه باشید
مجموعه اصول ارتباطی معمار و کافرما از تفاهم تا قرارداد
جستار هایی در حوزه معماری و کارآفرینی
کتاب کافرما ها پرواز نمی‌کنند!
