پروژه ی Superblock ؛ نوآورانه ای تطابق پذیر در شهر
در دنیای امروز خیابان‌ها و فضاهای شهری بیش از این‌که در خدمت شهروندان باشند، در خدمت اتومبیل هستند. در شهرهایی زندگی می‌کنیم که به وفور شاهد ترافیک سنگین در تقاطع خیابان‌های مرکز شهر هستیم. خیابان‌هایی که قدمت تاریخی زیادی هم دارند! بارها خواستار تصور خودمان در خیابان‌ها و فضاهای شهری انسان‌محور بوده‌ایم! پروژه ی Superblock در بارسلونا نمونهای قابل تأمل در تبدیل یک تقاطع شلوغ و پر از ترافیک به مسیری انسان‌محور برای فعالیت‌های متنوع شهروندان است!
در منطقه‌ی Eixample در بارسلونا با قدمت طولانی، بلوک‌های ساختمانی به‌صورت فشرده و متراکم در کنار هم قرار گرفته‌اند. بافت منطقه به‌شدت یکنواخت، بسیار صلب، منظم و گسترده است. منطقه برای پاسخ به نیازهای اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی آن نیاز به برنامه‌ای منسجم دارد. وضعیت بد آب‌وهوا، آلودگی، کمبود فضای سبز و نبود فضای مناسب برای تعاملات اجتماعی، دغدغه‌ای برای رفع آن ایجاد کرده‌است. مشکلات موجب ایجاد تفکری نوآورانه برای خلق فضایی انسان‌محور، راحت، تمیز و سالم شده‌است.
برنامه‌ای که برای پروژه ی Superblock طرح‌ریزی شده‌است؛ در نوع خود از طرح‌های شگفت‌انگیز و قابل تأمل در شهر محسوب می‌شود. با تأکید بر ارائه‌ی طرحی انسان‌محور، به فضاهای عمومی به گونه‌ای متفاوت پرداخته‌شده‌است. طبق نقشه، بلوک‌ها باهم ادغام شده‌اند و فضایی که قبلاً مملو از اتومبیل و ترافیک ناشی از آن بود، اکنون در اختیار مردم است.
وسعت و مساحت بالای پروژه ی Superblock، نیاز به مطالعه و تحقیق مستمر جهت تطابق‌پذیری بالا داشت. تیم طراحی استودیوی Leku جهت پاسخ به سازگاری پروژه با محیط پیرامون آن، مطالعات و برنامه‌های نوینی را در دستور کار خود قرار دادند.
پروژه ی Superblock یک نمونه‌ی جالب جهت اثبات تأثیر مثبت انعطاف‌پذیری مدل ارائه‌شده بر تطابق و گسترش تدریجی آن در محله است.
انعطاف‌پذیر، مدولار و سازگار
پیش‌فرض کامل در طراحی فضای پروژه ی Superblock، باززنده‌سازی فضای شهری در تطابق با محیط پیرامون آن است. استراتژی ارائه‌شده جهت تحقق اهداف پروژه با ترکیب مجموعه‌ای از مبلمان شهری، علائم و نشانه‌های گرافیک محیطی به‌وقوع پیوسته‌است.
سبک ویژه‌ی گرافیکی و استفاده از علائم و نشانه‌ها
اگر در نقشه‌ی طرح موجود نظر کنیم؛ متوجه وجود خطوط گرافیکی خاصی می‌شویم که تمام طرح را دربرگرفته‌اند. خطوط گرافیکی با مفاهیم خاص برای کاربری‌های متنوع در تمام طرح گسترش یافته‌اند. گرافیک محیطی سایت به چیدمان عناصر شهری استفاده‌شده در طرح نیز کمک کرده‌است.
مبلمان شهری قابل تطابق
تولکیت‌های شهری درواقع ابزار دارای ساختاری قابل انطباق و سازگار با محیط هستند. این نوع مبلمان قابل برچیده‌شدن و یا چیدن آنها به انواع مختلف است. چنین چیدمانی اجازه‌ی ایجاد تنوع در نوع استفاده از فضا را می‌دهد. در پروژه ی Superblock نیز از این نوع تولکیت‌ها با بهره‌گیری ازمواد زیست‌محیطی جهت ادغام و گسترش فضاهای سبز استفاده شده‌است.
پروژه‌ای اجتماعی، سالم و قابل ارتقاء
استراتژی ارائه‌شده در طراحی این پروژه امکان گسترش تدریجی آن را فراهم می‌کند. الگوی موجود در طرح چشم‌انداز جدیدی به توسعه‌ی آن در شهر به صورتی آزادانه و مشارکتی ایجاد می‌کند.
فضایی که قبلاَ یک بزرگ‌راه شهری بود، اکنون به خیابانی سالم و سبز تبدیل شده‌است. جایی که قبلاً تقاطع خیابان‌های پر ازترافیک بود، اکنون تبدیل به یک میدان شهری برای گذران اوقات فراغت مردم محله شده‌است. صدای شاد بازی کودکان و قهقهه‌ی سالمندان به هنگام بازی شطرنج جایگزین آلودگی‌های صوتی ناشی از وسایل نقلیه شده‌است. چنین تحولاتی در شهرها ناشی از نوآوری‌هایی خلاق در شهرهاست که برای داشتن شهری سرزنده و شاد می‌بایست در برنامه‌ریزی برای شهرها گنجانده‌شود.
برای مطالعه‌ی نوآورانه‌ی شهری دیگر بخوانید:
PARK PARK؛ سرزمین عجایبی رنگارنگ در محله
منبع:
تینا غزنوی
در اینستاگرام با همراه باشید
مجموعه اصول ارتباطی معمار و کافرما از تفاهم تا قرارداد
جستار هایی در حوزه معماری و کارآفرینی
کتاب کافرما ها پرواز نمی‌کنند!
