رنگ سبز و روان‌شناسی آن در طراحی داخلی

رنگ سبز برای انسان‌ها حس بودن در طبیعت را القا می‌کند. این حس برای انسان نماد تجدید حیات، بازسازی و شکوفایی است.

در طی سال گذشته چند بار تغییر دکوراسیون انجام داده‌اید؟

تغییر در چیدمان مبلمان‌ها، تغییر در رنگ دیوارها، اضافه کردن لوازم دکوری و یا دیگر تغییرات؟!

تصور کنید زمان زیادی در یک مکان بوده و به محیط عادت کرده‌اید. از چیدمان قبلی خسته شده‌اید و به راحتی می‌توانید با یک تغیر کوچک احساسات خود را به فضا تغییر دهید. اگر نیاز به فضای جدید را حس می‌کنید مطمئنا دکوراسیون فضا را تغییر خواهید داد. در حقیقت، طراحی داخلی نقش بزرگی در احساسات و نحوه رفتار ما ایفا می‌کند. با این اوصاف اگر از خود می‌پرسید که چرا برخی از مردم حتی در میان این بیماری همه‌گیر آرام‌تر به نظر می‌رسند، شاید دلیل آن این است که فضای داخلی نقش خود را به خوبی ایفا کرده‌است.

تا کنون پژوهش‌هایی در باب تاثیر رنگ ها بر ادراک ما از فضای داخلی انجام شده‌است. رنگ های روشن، اتاق‌ها را بزرگ‌تر نشان می‌دهند. در حالی که رنگ های تیره همان فضا را کوچک‌تر نشان داده و باعث می‌شوند فضا متراکم‌تر به‌نظر برسد. به همین دلیل وقتی طراحان می‌خواهند حال‌وهوای خاصی به کاربر منتقل کرده یا خطای دید ایجاد کنند، از رنگ های تیره استفاده می‌کنند. همین امر در مورد نور و روشنایی نیز صدق می‌کند. چیدمان آن‌ها بر رفتار کاربر در فضا تأثیر می‌گذارد.

در ابتدا باید بدانیم چگونه رنگ ها را می‌بینیم!

از نظر تئوری، چشم و مغز انسان نور منعکس‌شده روی یک شئ را به صورت رنگ ترجمه می‌کنند. در شبکیه چشم گیرنده ویژه‌ای که مسئول درک رنگ است، به آبی، زرد و قرمز (رنگ‌های اصلی چرخه رنگ)حساس است. ترکیبات و تغییرات این سه رنگ طیف رنگ مرئی را ایجاد می‌کنند که همه ما با آن آشنا هستیم. سپس مغز انسان پیوندی بین رنگ و بافت جدید با رنگ و بافتی که قبلا دریافت کرده و شناخته‌، ایجاد‌می‌کند. این فرآیند بر درک روان‌شناختی از رنگ ها تاثیر می‌گذارد.

پژوهشی در رابطه با روان‌شناسی رنگ و تاثیر آن‌ها بر رفتار انسان توسط متخصص‌اعصاب و روان‌پزشک آلمانی، دکتر Kurt Goldstein انجام شد. طبق این پژوهش رنگ‌های با طول‌موج‌ بلندتر مثل زرد، قرمز و نارنجی تحریک کننده‌تر هستند. در مقایسه با آن رنگ هایی با طول‌موج کوتاه‌تر، مانند سبز و آبی آرامش را به‌وجود می‌آورند. بعضی از عوامل مانند فرهنگ، موقعیت جغرافیایی و سن افراد بر درک کاربر از رنگ ها تاثیر می‌گذارد.

پس رنگ سبز بیشتر به چه شکل ادراک می‌شود؟

انسان به طور ناخودآگاه تمایل به بودن در مناطق جغرافیایی سبز و ارتباط با محیط طبیعی دارند. بنابراین تجربه حالات مثبت در محیط طبیعی یک غریزه فطری است که در آن سبزی، اهمیت ویژه‌ای دارد. رنگ سبز می‌تواند ارتباط معنایی خاصی با تکامل انسان داشته باشد. به طور غریزی مغز انسان رنگ سبز را به طبیعت و پوشش گیاهی پیوند می‌دهد. فرد هنگام حضور در طبیعت با طراوت‌تر ، سالم‌تر و آرام‌تر است. این مقوله مهندسی نشده، مدت‌ها قبل وجود داشته و نماد تجدید حیات، بازسازی و شکوفایی است.

بسیاری از روان‌شناسان و محققان معتقدند که رنگ سبز یک رنگ شفابخش است. به همین دلیل معمولاً در کلینیک‌های پزشکان و سالن‌های انتظار از رنگ سبز استفاده می‌شود. حتی در استودیوهای تلویزیونی مهمانان در “اتاق سبز” منتظر می‌مانند تا استرس ناشی از پخش زنده را از بین ببرند. علاوه بر آرامش، رنگ سبز اغلب با مفهوم “عبور” مرتبط است و در چراغ‌های راهنما و اینفوگرافیک‌ها دیده می‌شود. به گونه‌ای که انسان آماده رفتن است یا نشان دهنده مسیر درست است. این رنگ موجب آزادسازی اندورفین در بدن می‌شود. به همین دلیل است که فضاهای مطالعه اغلب به رنگ سبز هستند تا انگیزه، خلاقیت و تخیل را تحریک کنند.

طراحی داخلی و رنگ سبز

طراحان به چندین روش از رنگ سبز در پروژه‌های خود استفاده می‌کنند. آن‌ها از معماری بیوفیلی به عنوان معماری الهام‌بخش، ارتقاءدهنده سلامت و آسایش‌دهنده عاطفی استفاده کرده‌اند. با استفاده از ترکیب رنگ سبز در طراحی‌ها، طبیعت را به فضای داخل کشانده‌اند. از نظر هارمونی رنگ ها، سبز به خوبی با رنگ های خنثی مانند قهوه‌ای و خاکستری هماهنگ می‌شود. این طیف رنگ در فضاهای مسکونی و تجاری بسیار زیاد است. سبز با طیف گسترده‌ای که دارد، رنگی سرد به حساب می‌آید. این طیف‌ها به خوبی با رنگ های گرم مانند زرد و نارنجی تکمیل می‌شوند. همچنین قرمز و سبز در چرخه رنگ، متضاد هم هستند، بنابراین به طور طبیعی مکمل یکدیگر خواهند بود.