شناژ چیست؟ آشنایی با سازه بتنی تقویتی ساختمان+روش اجرا
هر کجای شهر را که نگاه کنید، ساختمان‌های زیادی سر به فلک کشیده‌اند. این ساختمان‌های عظیم که اغلب آن‌ها دارای ساختار بتنی هستند را نمی‌توان بدون محافظت‌کننده و تقویت‌کننده در مقابل عوامل مختلفی همچون سیل، زلزله و طوفان ر‌ها کرد.
فونداسیون بخش بسیار مهمی از هر سازه به شمار می‌رود که اغلب تمهیدات امنیتی و تقویتی در این قسمت پیاده‌سازی می‌شود و یکی از رایح‌ترین المان‌های تقویتی برای یک ساختمان، شناژ نام دارد.
در صورتی‌که مشتاق به کسب اطلاعات بیشتر درباره این سازه هستید، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید تا به صورت کامل به بررسی سازه بتنی تقویت ساختمان بپردازیم.
شناژ چیست؟
در واقع شناژ را نمی‌توان یک سازه در نظر گرفت بلکه این مفهوم، یک فرایند است! در این فرایند تلاش می‌شود تا اتصال پی‌ها در راستاهای مختلف به یکدیگر به صورتی مناسب و مقاوم صورت گیرد! به عنوان مثال، فونداسیون پی‌های جداگانه، نوعی بسیار محبوب از فونداسیون است که در اغلب ساختمان‌ها از جمله ساختمان‌های بزرگ، برای انتقال یکنواخت وزن سازه به زمین از آن استفاده می‌شود.
پی‌های مورد استفاده در این فونداسیون به صورت عمودی با فاصله‌های زیاد هستند و از این رو شاید مقاومت لازم را نداشته باشند. بنابراین، مهندسین برای تقویت این پی‌ها از شناژ استفاده می‌کنند.
کارکرد شناژ چیست؟
همانطور که پیشتر گفته شد، این سیستم برای افزایش مقاومت سازه استفاده می‌شود؛ اما این مقاوم‌سازی به چه صورت است؟ کاربرد اصلی این سیستم می‌تواند فشار نیروی وارده بر سازه، خصوصاً نیرو‌های عمودی را به شکل یکنواخت در فونداسیون تقسیم کرده و به مساوات به زمین منتقل کنند.
مزایای استفاده از شناژ
پیشتر بررسی کردیم که استفاده از این فرایند می‌تواند ساختمان را در برابر عوامل مختلف مقاوم کند اما مزایای شناژ تنها به اینجا ختم نمی‌شود. این روش در مقابل روش‌های دیگر تقویت سازه بتنی، با سرعت بالاتری اجرا شده و از طرفی به دلیل اینکه در دراز مدت نیازی به تعمیرات خاصی ندارد، به صورت کلی می‌توان آن را کم هزینه‌تر از سایر روش‌ها در نظر گرفت. البته لازم به ذکر است که هزینه اجرای این سیستم کاملا وابسته به قیمت روز میلگرد است.
معرفی انواع شناژ
اجرای شناژ به شکل‌های عمودی، افقی، مورب و مخفی انجام می‌شود که هر کدام کاربرد‌ها و جزئیات خاص خود را دارد. در ادامه به تشریح همه موارد پرداخته‌ایم.
نوع عمودی
این نمونه بیشتر برای ساختمان‌های چند طبقه و بلند و برای اتصال دادن شناژ‌های افقی به یکدیگر کاربرد دارد. به عبارت دیگر، شناژ عمودی از پایین به فونداسیون و از بالا به شناژ افقی متصل می‌شود. اجرای این نوع شناژ ضروری نیست و ساختمان‌های زیادی هستند که از آن بی‌بهره هستند اما برای افزایش استحکام سازه می‌تواند بسیار مفید باشد.
نوع افقی
اتصال ستون‌های فونداسیون به یکدیگر را شناژ افقی گویند. بر خلاف نوع عمودی، این نوع ضرورت بیشتری دارد و تقریباً در تمامی ساختمان‌های مقاوم‌سازی شده می‌توان آن را مشاهده کرد.
این فرایند نقش بسیار مهمی را در دفع نیرو‌های ناشی از زلزله دارد چراکه می‌تواند مقدار زیادی از ارتعاشات وارده را دفع کند. شناژ افقی به صورت ضربدری و یا خرپا در میان ستون‌های پی ساختمان قرار می‌گیرد.
نوع مورب
نوع مورب نیز دقیقاً به اندازه نوع افقی اهمیت دارد! این نوع شناژ هم تاثیر بالایی در دفع نیرو‌های وارده از زمین لرزه را دارد و برای مقاوم‌سازی ساختمان تقریباً ضروری است.
نوع مخفی
شناژ مخفی در سقف تیرچه بلوک‌ها اجرا می‌شود. این فرایند جهت افزایش صلیب ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و با کارگزاری دو میلگرد، یکی در بالا و یکی در پایین مقطع اجرا می‌شود. برای اجرای این نوع بهتر است سری به لیست قیمت میلگرد ۱۴ امروز بزنید چرا که در اجرای این شناژ، رایج‌ترین میلگرد مورد استفاده سایز ۱۴ است.
ساخت سازه بتنی تقویتی با استفاده از شناژ
سازه تقویتی بتنی با استفاده از شناژ، گرچه دارای انواع مختلفی است اما به صورت کلی، یک‌سری مراحل اجرای مشترک برای آن وجود دارد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مشخص‌سازی محل نصب سازه بتنی تقویتی
اولین قدم برای اجرای سازه تقویتی بتنی با استفاده از شناژ، این است که محل مناسبی را برای این کار انتخاب کنیم. تفاوتی ندارد که قصد داریم از نوع عمودی، افقی، مورب یا مخفی استفاده کنیم، به هر جهت محل مناسب با استفاده از محاسبات مهندسی لازم باید انتخاب شود.
برش سطح سازه
در این مرحله که اولین مرحله اجرای شناژ است، باید برش‌هایی مستطیلی در سطح سازه ایجاد شود و در قدم بعدی این برش‌ها باید در سطح سازه حفر شوند. توجه داشته باشید که در این مرحله امکان تخریب قسمت‌هایی از سازه وجود دارد بنابراین، بهتر است از ابزار‌های مناسب استفاده کرد تا اطراف برش‌ها و شیار‌ها تخریب نشود.
شناژ گذاری
بعد از اعمال حفاری‌های لازم، شناژ‌های فلزی که به طول و قطر مناسب برش داده شده‌اند، در شیار‌های حفر شده قرار داده می‌شوند. در ادامه از این شناژ‌ها برای نصب میله‌های فولادی استفاده می‌شود. میله‌های فولادی به طول و قطر مورد نیاز برش داده شده و درون شناژ‌های فلزی نصب و محکم می‌شوند.
بتن ریزی
در این مرحله نیاز است تا میله‌ها و شناژ‌ها با استفاده از بتن و برخی مواد تقویتی دیگر بسته شوند تا مقاومت سازه به صورت کلی افزایش یابد. همچنین در انتها، سطح بتنی سازه نیز بسته شده و توسط یک لایه ماده تقویتی مانند الیاف کربنی یا شیشه‌ای برای پوشش دادن به میله‌ها تقویت می‌شود. همچنین چسب‌های خاصی نیز وجود دارند که می‌توانند به این فرایند کمک کنند.
نکات مهم در خصوص شناژ‌بندی
به احتمال زیاد تا به اینجا متوجه شده‌اید که فرایند شناژ‌بندی یک فرایند حساس و مهم است. این فرایند برخی نکات مهم دارد که باید به آن توجه کنید. این نکات به شرح زیر هستند:
- نباید در شناژ‌ها لوله قرار داد.
- کم‌ترین فاصله مجاز در حالت افقی ۴ متر و در حالت عمودی ۵ متر است.
- در مرحله بتن‌ریزی دقت کنید که فضای داخلی میلگرد‌ها کاملاً پر شود.
- این فرایند کاملاً تخصصی است و باید زیر نظر مهندس ناظر صورت گیرد.
- برای حفاری توجه داشته باشید که به اطراف حفره‌ها آسیبی وارد نشود.
جمع‌بندی
اجرای سازه تقویتی با استفاده از شناژ، امری بسیار مرسوم برای ساختمان‌هایی است که قرار است در برابر عوامل مختلف خصوصاً زلزله تقویت شوند. شناژ در چهار حالت عمودی، افقی، مورب و مخفی اجرا می‌شود و در هر صورت، هدف آن متصل کردن بخش‌های مختلف فونداسیون به یکدیگر برای تقسیم یکنواخت فشار است. اجرای این فرایند امری تخصصی است و ابداً نمی‌توان در یک نوشته به صورت کامل به بررسی آن پرداخت و نکات مذکور در این نوشته نیز تنها مهم‌ترین نکات بودند.
از آنجا شناژ راهی برای تقویت ساختمان است، برای اجرای آن بهتر است که از مصالح با کیفیت استفاده شود. برای تهیه مصالح آهنی ساختمان با کیفیت، پیشنهاد ما برای شما مجموعه آیرومارت است! آیرومارت یکی از بزرگ‌ترین فروشندگان آهن آلات در کشور است که تمام محصولات خود را از معتبر‌ترین تولید‌کنندگان تأمین می‌کند.
برای بررسی قیمت روز محصولات مختلف، از قیمت روز میلگرد آجدار گرفته تا انواع مصالح آهنی دیگر و خرید محصولات با بهترین قیمت، می‌توانید به سایت آیرومارت به آدرس iromart.com مراجعه کرده و یا با شماره تلفن ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس حاصل کنید.
این مطلب صرفا برای آشنایی شما با کسب‌وکار مهمان منتشر شده است و کانون معماران هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد.
در اینستاگرام با همراه باشید
مجموعه اصول ارتباطی معمار و کافرما از تفاهم تا قرارداد
جستار هایی در حوزه معماری و کارآفرینی
کتاب کافرما ها پرواز نمی‌کنند!
