خانه Es Pou ؛ منتخب رقابت معماری، در دنیای واقعی
اختصاصی کانون معماران و شهرسازان: شاید شما نیز به این فکر کرده‌اید که بناهای موفق در رقابت‌های معماری، چه ویژگی‌های خاصی می‌توانند داشته‌باشند؟ آیا این ساختمان‌ها به راستی قابلیت ساخت و بهره‌برداری در دنیای واقعی را دارند؟ شاید آرزوی هر معمار، ساخت بنایی اجرایی و کارآمد باشد که در عین حال در رقابت‌ها نیز بتواند بدرخشد. در سال ۲۰۲۰ میلادی، نام خانه‌ای جزو برندگان نهایی مسابقه‌ی ملی معماری اسپانیا ”ASCER” ، اعلام شد. ساختمانی مسکونی، که تحت زیر مجموعه‌ی “معماری داخلی“، در این رقابت برنده شده بود. یک سال بعد، این خانه، پروسه‌ی اجرا و بهره‌برداری را طی کرد و ساخته‌شد. در مقاله‌ی پیش‌رو، به معرفی ویژگی‌هایی از این بنای واقعی موفق به نام خانه Es Pou ، می‌پردازیم.
بستر طراحی
“Es Pou de Can Marianet Barber” نام یک مکان تاریخی در بخش مرکزی جزیره‌ی “Formentera” در کشور اسپانیاست. یک بخش روستایی، که عوامل متعددی آن را به اولین سکونتگاه کوچک، در منطقه، تبدیل کرده است. از ویژگی‌های شاخص این ناحیه، می‌توان به دیوارهای سنگی خشکه چین صد ساله و زمین‌های محصولات زراعی، اشاره کرد. سازه‌ی موردنظر به مساحت ۹۴ مترمربع، در قسمت غربی این منطقه، قرار گرفته است. جهت‌گیری خانه به سمت جنوب است و توسط تراکم پوشش گیاهی از تابش شدید آفتاب در امان می‌ماند. سایر قسمت‌ها در منطقه نیز، دست نخورده باقی‌مانده‌اند تا به عنوان مزارع کشاورزی به فعالیت‌های موجود خود ادامه دهند.
حجم کلی بنا
پروژه از سه حجم کلی، با جهت‌گیری شمال_جنوب، تشکیل شدهاست. در جنوبی‌ترین بخش، اولین حجم، یک ایوان سرپوشیده است که از ورود نور شدید آفتاب، به داخل خانه جلوگیری می‌کند. دومین حجم، شامل فضاهای عمومی و حجم سوم، دو اتاق خواب را در بردارد. بین حجم‌ها، نوارهای گذار، علاوه بر اتصال فیزیکی فضاها، امکان فراهم آوردن تهویه و نورطبیعی را نیز ایجاد کرده‌اند. این قسمت‌های میانی، فضاهای خدماتی نظیر سرویس بهداشتی و پاسیو را نیز دربرگرفته اند. در محوطه‌ی جنوبی خانه، یک مخزن آب روبروی ایوان، ساخته‌شده‌است. این منبع، خانه را از نظر تامین منابع آبی، خودکفا کرده است. سطح صاف رویه‌ی مخزن می‌تواند به عنوان فضایی برای حمام آفتاب در روزهای خنک‌تر، مورد استفاده قرار بگیرد.
تاثیر محیط در انتخاب رنگ و مصالح فضای داخلی خانه Es Pou
زمانیکه از ایوان، به سمت بیرون نگاه کنیم، چشم‌انداز وسیعی از مزارع گندم و جو دیده می‌شود. رنگ ملایم و گرم این مزارع، به همراه رنگ سبز درختان بادام و انجیر، منظره‌ای دلپذیر را ایجاد کرده‌اند. از این طیف رنگی، در انتخاب رنگ و مصالح فضاهای داخلی خانه نیز الهام گرفته شده است. به این صورت که رنگ گرم زمین و رنگ سبز، توسط چوب و سرامیک با دقت در خانه بکار رفته‌اند. این مصالح با دوام، توانسته‌اند حس و حال فضای اطراف را به داخل خانه منتقل کنند.
گرمی رنگ زمین، در سقف و کف خانه بکار گرفته شدهاست. سقف خانه به روش طاق ضربی است که با سرامیک‌های فشاری سَبْکِ “Mallorcan”، پوشانده شده است. از این سرامیک‌ها در اجزای بیرونی بنا، نظیر روکش نما و روکش نهایی پشت‌بام نیز استفاده شدهاست. بخش بالای تخت‌خواب در اتاق خواب اصلی و حتی بخشی از مبلمان‌ها و وسایل تزئینی نیز از جنس سرامیک هستند. رنگ سبز این منطقه‌ی شرجی، توسط سرامیک‌های لعاب‌دار سبزرنگ در برخی دیوارهای عمودی بکار رفته‌اند. از سرامیک به عنوان کرکره‌ی نما نیز استفاده شده است که الگویی از نور و سایه تولید می‌کند.
نورپردازی و مبلمان
برای حفظ ارتباط و هماهنگی مصالح، سیستم الکتریکی از نوعی سرامیک سفید به نام “پرسلان” ساخته شدهاست. عناصر نورپردازی، با ظرافت در فضا، جانمایی شده‌اند. بطور مثال، برخی در دیوار پشت تخت‌خواب‌ها و برخی در فضاهای معمولی، به صورت لامپ‌هایی کار گذاشته شده‌اند. چراغ‌ها برای این پروژه، طراحی و ساخته‌شده‌اند تا روکش نهایی و ابعادشان متناسب با کل فضا باشد.
اکثر مبلمان‌ها نیز توسط خود معمار، طراحی و شخصی‌سازی شده‌اند. برخی مبلمان‌ها نیز از طراحی‌های طراحان مبلمان مشهور هستند. بطورمثال، صندلی راحتی “Torres Clavé” که اولین بار در سال ۱۹۳۴ میلادی، طراحی شده است. بعضی از المان‌های مجموعه‌ی مدرن “D12” با طراحی “Marià Castelló” و “Lorena Ruzafa” نیز، در چیدمان بکار گرفته‌شده‌اند. مصالح این مجموعه‌ی مدرن باعث ایجاد تضادی دلپذیر بین مصالح و رنگ‌ها شدهاست.
مقالات مرتبط:
خانه تاریخی یافا؛ ادغام سنت و نوآوری
خانه UC ؛ معماری همگون با طبیعت
مقالات آموزشی پیشنهادی برای معماران:
منابع:
صبا سفیری
در اینستاگرام با همراه باشید
مجموعه اصول ارتباطی معمار و کافرما از تفاهم تا قرارداد
جستار هایی در حوزه معماری و کارآفرینی
کتاب کافرما ها پرواز نمی‌کنند!
