مسابقات معماری ؛ رمز موفقیت یک طرح در رقابت معماری

اختصاصی کانون معماران و شهرسازان: چه چیزی یک طرح را در رقابت معماری به موفقیت می رساند؟ آیا طراحی بی‌نقص و دلربای آن است؟ آیا چیزی شبیه به معماری، سبک‌ها و متدها، مصالح و اهداف است که تعیین می‌کند چه کسی برنده است؟ باورها بر این است که بازخوردهای یک پروژه تعیین کننده ‌است وطرح‌های گذشته و اثبات شده همیشه برنده هستند. در این میان عناصر مدرن و جدید نیز برای داوران و کاربران جذاب هستند. البته اگر از قبل برنده مشخص نشده باشد!

فکر می‌کنم جواب پیچیده‌تر از این‌ها باشد. شما به‌عنوان طراح موظف هستید که طرح خود را به نمایش بگذارید حتی اگر قصد فروش آن را نداشته باشید. برای قانع‌کردن کاربر شما باید چیزی فراتر از ترکیبات بصری را به نمایش بگذارید. شما باید شایستگی ذاتی طرح را نشان دهید. کافی‌ست که تصاویر ارائه شده تاثیرگذار باشند. طراح باید در ۶ تصویر ارزش وجودی طرح را ارائه دهد. طرح زمانی ارزشمند است که نکات مثبت و منفی را ارائه دهد.

مقاله ای نوشته شده توسط Hannah Feniak در رابطه با رقابت معماری

نقطه قوت مقاله Feniak این است که از یک نمونه خاص استفاده می‌کند و به‌صورت دقیق به موفقیت آن می‌پردازد‌. مزرعه تولید قهوه Meama در کشور جورجیا، طراحی شده توسط معماران Khmaladze است. این طرح برنده پنج جایزه معتبر معماری بوده‌است. خانم Feniak به عنوان داور در چندین مسابقه حضور داشته‌است. ایشان موفقیت این طرح را در قالب ۵ نکته بیان کرده‌است.

نکته اول

این طرح “یک هویت بصری به یاد ماندنی” است. مهم نیست که شرکت‌کنندگان شامل ۵ یا ۵۰۰ نفر باشند. تنها شخصی داور را جذب خود خواهد‌کرد که تصویری متحیرکننده و ماندگار را ارائه دهد. اشکال و رنگ‌ها به تنهایی تأثیرگذار نیستند. همانطور که خانم Feniak اشاره کرد طرح Meama دارای سبکی مدرن و غیرمتعارف است. کانسپت این طرح ریشه در هویت شرکت(نحوه آماده‌سازی قهوه) و خلق حس مکان دارد.

نکته دوم

این است که طرح شما باید نمایش دهنده تسلط طراح بر مصالح باشد. به‌طور مثال استفاده از نمای بتنی و یک تخته وافل یک‌طرفه، محیطی انسان‌محور و روشن را ایجاد می‌کند. متأسفانه تصاویری که با این مقاله همراه هستند حق مطلب را به‌درستی ادا نمی‌کنند.

 نکته سوم

“معرفی پویایی فضا” است. Feniak به این سوال پاسخ می‌دهد که چگونه یک ساختمان جلب نظر می‌کند و برنده می‌شود. در پس ورود کاربر به لابی ساختمان و نگاه به طبقات یکپارچه، خیال‌پردازی نیز آغاز می‌شود. تصویر از جایی که پله‌ها شروع می‌شوند گرفته شده‌است. همین تصاویر می‌تواند دلیل قانع کننده‌ای برای جلب نظر داوران باشد. البته چنین استراتژی دارای منطقی پنهان است؛ اشاره به همان جمله معروف که هرچه دیده بیند دل بخواهد. پس کاربر در بدو ورود به ساختمان سیرکولاسیون را مشاهده می‌کند و جذب این فضای مادی‌گرا می‌شود. مشکل این است که این نوع طرح‌ها بسیار مشابه‌سازی شده‌اند و جذابیت خود را از دست داده‌اند.

نکته چهارم

تمام توجه خود را به جزئیات و به تک‌تک اجزا و مصالح دهید. جزئیات زمانی کاربردی هستند که پل ارتباطی باشند بین ابعاد انسانی از نظر ساختاری و اجتماعی. جزئیات مصالح آنجایی مفید است که موجب ایجاد حس مکان در کاربر شود. در پروژه Meama رقص خورشید بر هندسه مجسمه‌وار بتن را می‌بینیم. خانم Feniak ادعا می‌کند که این اثر خودنمایی خود را مدیون هندسه‌های بتنی است. دقیقا این نکته‌ایست که در تصاویر قابل رویت نیست. تنها با حضور در فضا است که می‌توان این عناصر را مشاهده کرد. پس می‌توان با حضور داوران در فضا به این مهم دست یافت. در غیر این صورت باید پروژه را به گونه‌ای برایشان قابل رویت کرد که فضا را با چشم‌دل لمس کنند. چه از طریق تصاویر و چه از طریق کلام.

نکته پنجم

اگر پروژه مد نظر لیاقت برنده‌شدن را دارد باید مسائل زیست‌محیطی را نیز لحاظ کند. خانم Feniak این نکته را به عنوان آخرین و مهم‌ترین نکته حائز اهمیت قرار داده‌است. علاوه بر نکات گفته شده، هر پروژه باید به‌طور خاص مسائل زیست‌محیطی را نیز در کار خود لحاظ کند. اکثر معماران فقط به جنبه خدماتی پروژه می‌پردازند و به جوانب پایداری و عدالت‌اجتماعی پروژه اهمیتی نمی‌دهند. مسائل زیست‌محیطی و عدالت‌اجتماعی در آخرین اولویت‌های هر پروژه قراردارد. به عقیده خانم Feniak این نکته باید در اولویت اول تمام پروژه‌های معماری قرار گیرد.

بله ممکن است تصاویر و شاید افراد مرتبط با طرح دلیل برنده‌ شدن آن باشند. این مکانیزم ممکن است موجب رقابت ناسالم شرکت کننده‌ها شود. اما در نقطه مقابل ممکن است موجب تشویق و ترغیب معماری های خوب هم شود. به‌عبارت دیگر موجب خلق سازه‌های سکونتگاهی می‌شود که به‌عنوان خانه در دنیای مدرن ایفای نقش می‌کنند. طرح‌های خلاق کمک می‌کنند به فراگیرشدن رفاه برای همگان. شاید بیش از ۵ نکته نیاز است که یک طرح به حد قابل قبول برسد. شکر پروردگار را به خاطر آسمان‌ها، که دلیل الهام معماران است.

در ادامه راهنمای جامع در خصوص رقابت معماری را بخوانید: مسابقه معماری

architectmagazine.com

سیما حسن‌زاده